Toenemende vraag laadpalen vraagt om heldere visie

vrijdag 30 juni 2023

Met de opmars van de elektrische auto neemt de vraag naar laadpalen in de openbare ruimte de komende jaren explosief toe. Op tijd beleid maken is voor gemeenten om die reden cruciaal. Het opstellen van een visie is dan ook allang niet meer uitsluitend een zaak voor de G4. Juist ook kleinere en middelgrote steden – die volgens de laatste prognoses in 2030 elk duizenden laadpunten herbergen – moeten hun aanpak op het gebied van laadinfra helder voor ogen hebben. Steeds meer steden vinden hiervoor direct of indirect hun weg naar Empaction. 

Beslag op de openbare ruimte 

We kunnen er niet omheen: hoewel private en semipublieke locaties de voorkeur hebben, moet voor een adequate laadinfrastructuur ook de schaarse openbare ruimte worden aangewend. Daar komen strategische en tactische keuzes bij kijken. Keuzes waarvoor diepgaande kennis van deze jonge en nog onstuimige markt nodig is.  

Aan zowel de stedelijke bereikbaarheid als de CO2-doelstellingen en de oplaadwens van burgers voldoen, vormt vaak een extra uitdaging. Ook in kleinere en middelgrote steden is het aantal huizen met een eigen oprit immers regelmatig beperkt. En gezien onder meer de ambitieuze doelstellingen op het gebied van groen en de verlichtingsopgaven van gemeentes, wordt die situatie in de komende jaren alleen maar nijpender.  

Visie en strategie ook op de eindprijs 

Wat is een goede verdeling tussen privaat, semipubliek en publiek? Waar komen oplaadpunten te staan; aan de straat of geclusterd in garages of laadpleinen? En moet je je als gemeente aansluiten bij een grote concessie, die vaak ingegeven is door een NAL-regio? En de strategische keuze of de gemeente enkel de rol van operator gaat vervullen of ook die van exploitant. Want wil ze invloed hebben op de eindprijs en het recht hebben op een vergoeding voor de gemaakte kosten? Of zijn de gunsten toch vooral voor een marktpartij?  

Het zijn urgente kwesties alsook zaken voor de toekomst die van belang zijn tijdens het proces. Ervaring leert: wil je het vraagstuk optimaal behandelen, dan moet je nú al anticiperen op hetgeen in een later stadium komen gaat. De exploitatierechten van laadpunten kennen doorgaans immers zeer lange looptijden. En het laadpalengebruik is stevig aan het groeien. Je kunt dus maar beter goed voorbereid zijn. 

Samenhang met parkeerbeleid en deelmobiliteit 

Een laadvisie staat nooit op zichzelf. Het is onder meer een middel om aan CO2-doelstellingen te voldoen. Het heeft daarnaast ook een directe link met parkeerbeleid. Een voorbeeld: als je een autoluwe binnenstad nastreeft, moet aan de randen voor voldoende laadcapaciteit worden gezorgd. Maar hoe doe je dat? Is het in het geval van lange loopafstanden dan niet juist verstandig om de prijs acceptabel te houden? En is ‘slim laden’ dan niet al helemáál gewenst om op die manier zo veel mogelijk ‘laadgarantie’ te kunnen geven? Ook voor gemeentelijk beleid op het gebied van deelmobiliteit speelt de laadinfrastructuur overigens een cruciale rol. De gemiddelde gemeente verlangt van deelautoaanbieders op termijn een groei van enkele elektrische auto’s. Maar dat heeft enkel zin als daar op tijd en tegen een schappelijk of gangbaar tarief per kWh laadpunten voor beschikbaar zijn. De samenhang met parkeerbeleid en deelmobiliteit maakt dat advisering inzake laadinfrastructuur een onderwerp is dat dicht bij ons staat. 

En dan is er ook nog de huidige beperking van het energienetwerk. Want hoe ga je om met piekbelasting op bepaalde momenten van de dag? Op deze piekentijdstippen is er nu immers al met regelmaat te weinig netcapaciteit om op te laden. Laat staan wanneer we enkele jaren en een groot aantal elektrische voertuigen verder zijn. Intelligente software kan dynamisch inspelen op de vraag en daarmee het probleem beteugelen. Hoe je het gebruik van die load balancing-software dan het beste kunt managen, is een van de vraagstukken waarover wij ons voor onze klanten buigen. En met de genoemde kwesties zijn we er nog niet. De markt is en blijft voorlopig in beweging. Zo vinden er in diverse steden pilots plaats om lantaarnpalen tot laadpunten te verheffen. In Duitsland worden laadpunten zelfs in stoepranden geplaatst, dus ook wat dit betreft valt er nog een hoop te onderzoeken en bepalen. En er dient een standpunt te worden ingenomen inzake laadpalen waarmee auto’s energie terug kunnen leveren aan het energienet (Vehicle-to-Grid (V2G)), of aan andere elektrische auto’s. Voor iedere stad of gemeente uiteraard op maat gemaakt.  

Visie slechts start van de reis 

Is de visie eenmaal bepaald, dan gaan we steeds tot de volgende stap over. Naast het vormgeven van concrete plaatsingsplannen kunnen we bijvoorbeeld ook onderzoeken of er samenwerkingen met bedrijven te realiseren zijn waarbij specifieke parkeerplaatsen overdag door werknemers en ’s avonds door bewoners worden gebruikt. Zo geven we een extra impuls aan semipubliek laden en gaan we ‘vervuiling’ op de openbare weg tegen. En het mes snijdt dan aan twee kanten, want ook de parkeerdruk wordt meteen aangepakt. Al met al een veelomvattend, uitdagend onderwerp om mee bezig te zijn, en mogelijkheden te over om ons licht over te laten schijnen. En de inmiddels bij ons neergelegde hulpvragen op laadgebied maken ook weer dat onze missie volop naar voren komt: zorgen dat de toekomst bereikbaar blijft.  

Meer artikelen met dit thema

MyWheels
flash_onNieuws

60 procent stedelingen wil autoluwe stad

14 mrt 2022
Deelauto's kunnen een belangrijke rol spelen bij het bereikbaar houden van de stad. Bovendien levert het ruimte op…
Lees verder
Parkeren in de stad
descriptionArtikel

‘We willen een wezenlijke bijdrage leveren aan de leefbaarheid van steden’

14 mrt 2022
Een van de maatregelen die gemeenten nemen in de ambitie naar leefbaardere steden is het verminderen van auto’s op…
Lees verder
descriptionArtikel

Bereikbaarheid, leefbaarheid en veiligheid inspiratie voor nieuwe weg bij Schiphol

24 jan 2022
Nabij Schiphol is in december een vernieuwde weg met fietspad en vrije busbaan (HOVASZ) in gebruik genomen.…
Lees verder
Miljoenen voor de fiets
flash_onNieuws

Grote coalitie wil nationaal fietsplan én Europese miljoenen

19 jan 2022
De Fietsersbond en de Vervoerregio Amsterdam voeren een grote coalitie aan van zeventien gemeenten en twaalf…
Lees verder
Shared Speed
descriptionArtikel

Ruimte voor natuurinclusiviteit, klimaatadaptatie én mobiliteit

10 jan 2022
50 tot 70% van de openbare ruimte in steden is nu gereserveerd voor gemotoriseerd verkeer. Maar een stad is niet…
Lees verder
Utrecht voetgangersgebied
flash_onNieuws

Meer ruimte voor voetgangers in Utrecht

5 jan 2022
In Utrecht worden plannen gemaakt voor een groter voetgangersgebied en meer autovrije straten in de binnenstad.
Lees verder
Marco Aarsen
person_outlineBlog

Ruimte voor groen en ontmoeten in de stad

27 dec 2021

COVID-19 heeft ons mobiliteitsgedrag veranderd. Ook in de toekomst reizen we daarom waarschijnlijk minder voor…

Lees verder
Gebiedsgerichte aanpak
filter_listLongread

Mobiliteitstransitie op gang met gebiedsgerichte aanpak

17 dec 2021
Bereikbaarheid staat en valt bij keuzes die mensen maken. De keuze voor de ruimtelijke ordening van een gebied. De…
Lees verder