Apeldoorn neemt het voortouw voor veilige en leefbare stad

Op 15 oktober heeft Vialis, met HANOS als eerste gebruiker, ‘groen licht’ gegeven voor ReQuest. Tijdens de GoLive op het hoofdkantoor van HANOS gaf Wim Willems, wethouder mobiliteit van de gemeente Apeldoorn en voorzitter van de themagroep Smart Cities van het Stedennetwerk G40, aan een belangrijke rol te willen spelen rondom dit onderwerp. “We nemen als lokale overheid graag het voortouw om onze stad leefbaar te houden. In de eerste plaats voor mensen die in de buurt wonen, maar ook voor andere weggebruikers. Het bundelen van krachten, zoals we in dit geval hebben gedaan, helpt ons gezamenlijke mobiliteitsdoelen te behalen.” 

Door gebruik te maken van intelligente prioritering krijgen vrachtwagens van HANOS in Apeldoorn waar mogelijk prioriteit bij intelligente verkeersregelinstallaties. HANOS is daarmee de ‘launching customer’ voor de dienst ‘Request’ van Vialis. “Door gebruik te maken van slimme prioritering is het mogelijk het verkeersbeleid nauwkeuriger te implementeren in VRI’s.” 

Vialis en Crossyn werken samen in deze product-launch om vrachtwagens gedifferentieerd te prioriteren bij intelligente verkeersregelinstallaties. Erik Kamps, CEO van dataplatform Crossyn: “Wij, als Crossyn, werken in dit project nauw samen met Vialis als technisch expert. Wij verzamelen, analyseren en verrijken de voertuiggegevens die HANOS genereert en leveren de juiste data aan de iVRI. Het doel van Request is om op een intelligente manier de juiste verkeersstromen prioriteit te geven.” 

“Request is een digitale mobiliteits-dienst, waarmee we vrachtwagens indien mogelijk sneller en op een duurzame manier door groen laten gaan. Vergelijk het met Schwung, de fietsprioriteringsapp, maar dan voor vrachtwagens.”, vertelt Willem Hartman van Vialis. “In iVRI’s zit standaard een aantal ‘use cases’. Daar maakt Request op een slimme manier gebruik van.” 

Verhogen verkeersveiligheid 

Deze versie van Request is een ‘minimum viable product’, een werkend product dat doet wat het moet doen en nog verder uitgebreid gaat worden met nieuwe functies. Met name het verhogen van de verkeersveiligheid zal een integraal onderdeel worden van het systeem. Om de techniek snel en eenvoudig beschikbaar te stellen, werkt dit nu met een app. “Een koppeling met de boordcomputer van de vrachtwagen ligt in de toekomst wel voor de hand”, aldus Kamps. Hartman: “De basis is nu nog prioriteit aanvragen voor de vrachtwagen. Daarbij maakt Request gebruik van een aantal parameters, die weer worden aangeleverd door Crossyn, zoals belading, brandstofsoort, routeplanning, enzovoort.” Door gebruik te maken van de voertuigconnectiviteit van Crossyn weet Request precies wat de status van de vrachtwagen is en kan zo intelligente besluiten nemen. Kamps: “Wij ‘connecten’ voertuigen, daar zijn we goed in. We leveren diverse data naar ons centrale platform, van e-bike tot truck. Deze data is afkomstig uit het voertuig zelf, of als de fabrikant niet de gewenste data kan leveren, door middel van een telematica-device.. We leveren wekelijks 8 miljoen datasets voor vrachtwagens.” 

HANOS werkt al nauw samen met Crossyn om veiliger, duurzamer en efficiënter te vervoeren. HANOS zet daarbij in op het analyseren van rijgedrag van chauffeurs om zo een bijdrage te kunnen leveren aan het verhogen van de verkeersveiligheid en het verminderen van brandstofverbruik. Ook staat het beperken van CO2- en fijnstofuitstoot hoog in het duurzaamheidsbeleid van HANOS. Ook de integratie met het ritplanningspakket zorgt voor een verhoging van de beladingsgraad van vrachtwagens en een reductie van het aantal gereden kilometers. 

Reinder Zuidhof, directeur logistiek van HANOS: “Onze deelname aan de ReQuest-dienst van Vialis past naadloos in ons streven om de verkeersveiligheid te verhogen en onze uitstoot te reduceren.” 

Slim kosten besparen 

De dienst levert de gebruikers winst op. “We houden bij hoe vaak een vrachtwagen van een klant prioriteit krijgt bij verkeerslichten dankzij onze software”, vertelt Hartman. “De klant betaalt vervolgens voor elke prioritering een klein bedrag. Daarbij is het uitgangspunt dat het voor de klant altijd voordelig moet zijn. Als een vrachtwagen moet stoppen bij het verkeerslicht en daarna weer moet optrekken, dan kost dat brandstof, tijd en veroorzaakt slijtage Dat tikt ook echt aan, het gaat al snel om enkele euro’s per stop. Dat maakt dat de kosten voor Request aantrekkelijker zijn dan de kosten van een stop. Een deel van de besparing berekenen wij als kosten.” 

Besparen op CO2 uitstoot en fijnstof 

Het intelligent reguleren van vrachtverkeer bij kruispunten levert niet alleen een kostenbesparing op. “Door slim de juiste verkeersstromen prioriteit te geven besparen we ook op uitstoot van CO2 en fijnstof. Daarnaast kan het inzetten van prioritering gebaseerd op actuele voertuigdata een hulpmiddel zijn om gemeentelijk beleid te implementeren”, legt Hartman uit. “Als een gemeente elektrisch logistiek vervoer wil stimuleren, zou je bijvoorbeeld elektrische vrachtwagens voorrang kunnen geven bij de verkeerslichten. Of als je wilt ontmoedigen dat vrachtwagens door de binnenstad rijden, kun je prioriteit geven aan wagens op hoofdwegen en in de binnenstad juist niet. Als transportbedrijven dit ook weten en merken dat de ‘omweg’ dan in de praktijk juist sneller en vooral efficiënter is, dan willen ze daar echt wel aan meewerken. Je kunt dit ook vooraf al opnemen in de routeplanning.” 

Behalen mobiliteitsdoelen 

Request geeft inzicht in de gerealiseerde besparing. “Niet alleen de kostenbesparing, maar ook de bespaarde CO2 maken we inzichtelijk. Dat is voor alle betrokken partijen relevant.” Zowel Kamps als Hartman zien toekomstige mogelijkheden van het systeem, zowel voor de klant als voor de wegbeheerder. “We ontwikkelen Request vanuit onszelf omdat we daar een grote behoefte zien”, aldus Hartman. “De benodigde techniek zit al in de iVRI’s, wij ontsluiten dit door er slim gebruik van te maken. Uiteraard kan een dergelijk systeem wel alleen met toestemming van, en in overleg met, de wegbeheerder ingezet worden. Maar de wegbeheerder, bijvoorbeeld de gemeente, kan dit prima inzetten om hun mobiliteitsdoelen te halen.” Dit is echt een win-win-win situatie. Mits slim ingezet hebben alle betrokkenen hier voordeel van. Niet alleen wegbeheerders en vervoerders, maar ook de overige weggebruikers en omwonenden. 

Kamps: “Zo kun je elektrische vrachtwagens slim voorrang geven. Dat is gunstig voor de wegbeheerder en voor de klant, maar andere vervoerders zien dan ook dat elektrisch vervoer gestimuleerd wordt en maken makkelijker die overstap. De Rooy rijdt bijvoorbeeld al veel met elektrische trucks, en we zien nu dat HANOS nu nauwer met De Rooij samenwerkt om voordeel op te doen van hun geleerde lessen op dat vlak. Ondernemers leren zo van elkaar en krijg je ondernemers mee naar de toekomst.”