Schone Lucht Akkoord op koers voor gezondheidswinst

dinsdag 2 juli 2024

Als alle plannen voor schonere lucht worden uitgevoerd, zullen Nederlanders in 2030 gemiddeld 2,5 tot 3,5 maanden langer leven dan in 2016. Daarmee wordt het doel van het Schone Lucht Akkoord (SLA) gehaald. Dit is echter alleen mogelijk als ook de overheidsplannen tegen klimaatverandering en stikstofneerslag worden gerealiseerd, meldt het RIVM in de tweede voortgangsmeting van het SLA.

In 2020 heeft de Rijksoverheid het Schone Lucht Akkoord gesloten met op dit moment meer dan 100 gemeenten en alle provincies. Daarin is afgesproken dat de gezondheidseffecten van luchtvervuiling door Nederlandse bronnen in 2030 50 procent minder moet zijn dan in 2016. Daarvoor moeten deze bronnen minder stikstofoxiden en fijnstof uitstoten. Mensen in Nederland leven dan gemiddeld 2,5 tot 3,5 maanden langer. Uitvoering van de plannen heeft ook een gunstig effect op bijvoorbeeld het voorkomen van astma bij kinderen en hart- en vaatziekten.

Doel binnen bereik bij volledige uitvoering van plannen

De SLA-partners hebben begin 2023 hun jaarlijkse plannen ingediend waarin ze beschrijven hoe ze de uitstoot van stikstofoxiden en fijnstof in Nederland willen verminderen. Volgens berekeningen van het RIVM zullen de gezondheidseffecten van luchtvervuiling door deze plannen met 46 procent afnemen ten opzichte van 2016.

Wanneer ook de effecten van maatregelen tegen klimaatverandering en stikstofneerslag worden meegenomen, wordt de beoogde gezondheidswinst van 50 procent haalbaar. Voorwaarde hiervoor is dat alle plannen volledig worden uitgevoerd.

Bijna overal in Nederland op weg naar WHO-advieswaarden

De SLA-partners streven ernaar dat de luchtkwaliteit in 2030 voldoet aan de WHO-advieswaarden uit 2005 voor fijnstof en stikstofdioxide. Deze advieswaarden zullen naar verwachting vanaf 2030 gelden voor alle EU-landen, inclusief Nederland. Volgens berekeningen van het RIVM kunnen deze advieswaarden in bijna heel Nederland worden gehaald in 2030, mits de plannen van het SLA worden uitgevoerd. Enkele gebieden zullen echter extra maatregelen vereisen om tegen 2030 aan de advieswaarden te voldoen.

Voortgangsmeting

De tweede voortgangsmeting van het Schone Lucht Akkoord bevat alle benodigde informatie om te beoordelen of de doelstellingen van het SLA worden behaald. Het rapport biedt inzicht in de vermindering van uitstoot en concentraties van stikstofdioxiden en fijnstof door diverse maatregelen. Adviesbureau TAUW heeft specifiek berekend hoeveel de uitstoot afneemt, waarop het RIVM de gezondheidseffecten heeft gebaseerd.