Hubs, hypes en echte veranderingen in mobiliteit

Achter deze woorden schuilen echter hele wezenlijke ontwikkelingen die eigenlijk soms vrij onbewust veel invloed hebben hoe wij ons bewegen, en dus mobiliteit persoonlijk invullen. Het is de kunst om hiervoor weer terug naar de basis te redeneren en heel concreet te maken hoe we van deze ontwikkelingen reeds gebruikmaken in ons dagelijks leven. 

Hubs of ‘hub-denken’ is de laatste jaren als term erg in opkomst geraakt. In meerdere situaties ben ik tegengekomen dat mensen hierover verschillende situaties hanteren. In wezen gebruikt bijna iedereen wel eens een ‘hub’, vaak zelfs zonder een directe koppeling met de term gemaakt te hebben. Op den duur merkte ik dat bij mij de term een beetje losgezongen was geraakt van de essentie. Hebben we het vooral over intercitystations in de grote steden? Of behelzen hubs veel meer? 

Het fenomeen van hubs is ook helemaal niet nieuw, dat we ze hier nu steeds vaker in allerlei vakgebieden als zodanig noemen wél. Op het moment dat de mens landbouw ging bedrijven ontstonden de eerste hubs. Locaties waar goederen en mensen zich verzamelden groeiden uit tot steden, de ultieme hub waar vrijwel alle bewegingen in een wijde omtrek van zowel goederen als mensen samenkomen. Wanneer het gaat over transport en mobiliteit worden hubs gezien als de locaties waar verschillende vervoerwijzen bij elkaar komen, dat is algemeen bekend, maar verschilt wezenlijk niet van het ‘grotere’ hub-concept op stadsniveau. Op welk schaalniveau het precies als hub gezien wordt, lijkt niet altijd vast te staan.  

Na beetje zoekwerk vond ik het leuk om te zien hoe het concept van hubs ingezet wordt in gebieden waar je misschien niet het eerst aan denkt bij deze term. Voor Groningen en Drenthe bestaat er een platform waarop de hubs in de provincies inzichtelijk zijn gemaakt. Naast de grotere, bekende treinstations (bijvoorbeeld Groningen (stad)) zijn dit ook kleinere hubs in dorpen met een bushalte (https://www.reisviahub.nl/). Interessant is dat wanneer eenmaal hubs als zodanig aangemerkt worden, zij een logische plek worden om voorzieningen toe te voegen: wifi, tappunt drinkwater, start van een wandelroute et cetera.  Hierin schuilt m.i. de ware kracht van hub-denken: het vollediger benutten van overstappunten en deze locaties in alle opzichten aantrekkelijker maken. Van Schiphol en de Rotterdamse haven tot de bushalte van Grootegast, na goed kijken zijn hubs overal om ons heen. Een ontwikkelend besef. 

Ook MaaS is een term die tijdens een gemiddelde familieverjaardag op weinig herkenning kan rekenen. Intussen zijn in steden overal rijdende deelscooters te zien. Een concept waaruit dus blijkt dat het naadloos aansluiting had op een mobiliteitsbehoefte. Het merendeel van mijn vriendenkring gebruikt vaker een deelauto dan een eigen auto. En deze ontwikkelingen gaan erg hard, het verschil met tien jaar geleden is enorm. En zo is dat met veel concepten die je in vakliteratuur of andere specifieke media leest. Het voelt wellicht soms als een hype, maar ze staan meestal toch voor fundamentele ontwikkelingen. Vaak niet eens met grote doorbraken, maar sluipenderwijs geïntegreerd in het mobiliteitsdenken van jan en alleman.  

Bovenstaande dient vooral gelezen te worden als een persoonlijke herijking van sommige begrippen. En wellicht zijn in sommige gevallen waarbij bepaalde termen toch nog ergens misschien te snel (of te weinig?) worden opgeplakt anderen er ook bij gebaat om een dergelijke exercitie te doen. Ik kan het aanbevelen.