Een gezonde leefomgeving is een leefomgeving die als prettig wordt ervaren, en waar de druk op de gezondheid zo laag mogelijk is (RIVM). Maar hoe kunnen we omgevingen zo inrichten dat ze verleiden tot gezond gedrag?
Hoe gaan we naar een gezonde leefomgeving?
Een transformatie naar een gezonde leefomgeving
Een voorbeeld van een transformatie naar een gezonde leefomgeving heb ik van dichtbij meegemaakt bij de spoorzone in Delft, waar ik aan de Phoenixstraat woonde. Een tijdrovend en kostbaar project, maar het zorgde zeker voor verbeteringen. De rijstroken voor auto's, fietsers en openbaar vervoer werden gescheiden en er kwamen nieuwe groenstroken. De aparte fietsstrook en zitgelegenheden maakten het gebied uitnodigend, terwijl het grasveld al snel een populaire uitlaatplek voor honden werd.
De nieuwe omgeving stimuleert ook nieuw gedrag. Mensen uit de buurt gaan nu vaker te voet of met de fiets op pad voor hun dagelijkse bezigheden. Op zonnige dagen wordt er veel tijd doorgebracht op de prettig ingerichte buitenlocaties. Bovendien biedt de omgeving iedereen die er woont en werkt de gelegenheid om tijdens de lunchpauze een rondje te lopen.
Hoewel niet elke buurt op korte termijn zulke ingrijpende veranderingen kan realiseren, zijn er ook andere stappen die we kunnen nemen om onze leefomgeving gezonder te maken.
Een bijdrage vanuit de techniek
Slim verkeersmanagement kan een belangrijke bijdrage leveren aan een gezonde leefomgeving. Het omleiden van vervuilend verkeer verbetert de luchtkwaliteit en vermindert geluidsoverlast. Wandelen en fietsen worden aantrekkelijker door prettige routes te creëren en wachttijden bij verkeerslichten te minimaliseren. Maar het is ook van belang om voldoende actieve alternatieven aan te bieden aan mensen met beperkte mobiliteitsopties om hun bestemming te bereiken.
In het project DRO-DMI (Digitale Regie op de Openbare Ruimte) verkennen we verschillende aanpakken om de openbare ruimte dynamischer in te richten. Zoals een straat die overdag wordt omgevormd naar een speelplek voor kinderen, aangevuld met een ‘mobiel bos’ dat op locaties naar keuze ingezet kan worden. Zo wordt digitaal met analoog verbonden. Een ander voorbeeld is het multifunctionele gebruik van laad- en losplekken, zoals in Amsterdam, waar op sommige locaties de laad- en losplaatsen overdag gebruikt worden door de logistiek en ‘s avonds als fietsparkeerplaats dienen. Zulke creatieve oplossingen verdienen een uitbreiding met nieuwe functionaliteiten en toepassingen.
Ontmoetingsplekken dragen bij aan het creëren van een gemeenschap. Multifunctionele zones kunnen hierbij helpen door vermeerderen van sociale interactie en ook door ruimte te bieden voor fysieke activiteiten. Een aantrekkelijk verblijfsgebied draagt niet alleen bij aan de fysieke en mentale gezondheid van bewoners, maar ondersteunt ook de lokale economie. Het gebied transformeert van een place to buy naar een place to be.
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Stappenplan naar gezonde gemeenten: praktische instrumenten en lessen uit onderzoek
28 mrt om 11:17 uurNa ruim 4 jaar onderzoek naar gezondheidsverschillen en aanpakken in wijken en regio…
Inschrijving Gezonde Buurt geopend
18 mrt om 10:25 uurOok in 2024 hebben Jantje Beton, IVN Natuureducatie en JOGG de ambitie om 15 Gezonde Buurten te ontwikkelen. …
Project Klimaatadaptatie en Gezondheid biedt advies voor GGD'en
14 mrt om 14:27 uurHoe beperk je de gezondheidseffecten van klimaatverandering? Wat kunnen GGD-afdelingen zoals…
Natuur voor elkaar organiseert online informatiebijeenkomst groene schoolpleinen
13 mrt om 08:55 uurBassischolen die bezig zijn met het vergroenen van hun schoolplein, of die dit juist al gedaan hebben maar nog…
‘Bij groen in de stad is één plus één zeven’
29 feb om 09:35 uurMeer groen in de buitenruimte, het lijkt een inkoppertje in een tijd waarin we steeds regelmatiger kampen met…
Miljardeninvestering nodig om steden aan groennormen te laten voldoen
9 feb om 17:14 uurEr bestaat nog geen goede groennorm die we in Nederland kunnen gebruiken, een kwaliteitseis aan het groen…
Meer aandacht voor sport en preventie in lokale sportakkoorden
7 feb om 14:15 uurBij de herijking van de lokale sportakkoorden is meer aandacht voor sport en preventie aangebracht. Ook de…
Project Klimaatadaptatie en Gezondheid toont eerste resultaten
6 feb om 08:48 uurHet project Klimaatadaptatie en Gezondheid brengt de gezondheidseffecten van klimaatverandering onder de…