Hoe gaan we naar een gezonde leefomgeving?

Een gezonde leefomgeving is een leefomgeving die als prettig wordt ervaren, en waar de druk op de gezondheid zo laag mogelijk is (RIVM). Maar hoe kunnen we omgevingen zo inrichten dat ze verleiden tot gezond gedrag?

Een transformatie naar een gezonde leefomgeving

Een voorbeeld van een transformatie naar een gezonde leefomgeving heb ik van dichtbij meegemaakt bij de spoorzone in Delft, waar ik aan de Phoenixstraat woonde. Een tijdrovend en kostbaar project, maar het zorgde zeker voor verbeteringen. De rijstroken voor auto's, fietsers en openbaar vervoer werden gescheiden en er kwamen nieuwe groenstroken. De aparte fietsstrook en zitgelegenheden maakten het gebied uitnodigend, terwijl het grasveld al snel een populaire uitlaatplek voor honden werd.

De nieuwe omgeving stimuleert ook nieuw gedrag. Mensen uit de buurt gaan nu vaker te voet of met de fiets op pad voor hun dagelijkse bezigheden. Op zonnige dagen wordt er veel tijd doorgebracht op de prettig ingerichte buitenlocaties. Bovendien biedt de omgeving iedereen die er woont en werkt de gelegenheid om tijdens de lunchpauze een rondje te lopen.

Hoewel niet elke buurt op korte termijn zulke ingrijpende veranderingen kan realiseren, zijn er ook andere stappen die we kunnen nemen om onze leefomgeving gezonder te maken.

Een bijdrage vanuit de techniek

Slim verkeersmanagement kan een belangrijke bijdrage leveren aan een gezonde leefomgeving. Het omleiden van vervuilend verkeer verbetert de luchtkwaliteit en vermindert geluidsoverlast. Wandelen en fietsen worden aantrekkelijker door prettige routes te creëren en wachttijden bij verkeerslichten te minimaliseren. Maar het is ook van belang om voldoende actieve alternatieven aan te bieden aan mensen met beperkte mobiliteitsopties om hun bestemming te bereiken.

In het project DRO-DMI (Digitale Regie op de Openbare Ruimte) verkennen we verschillende aanpakken om de openbare ruimte dynamischer in te richten. Zoals een straat die overdag wordt omgevormd naar een speelplek voor kinderen, aangevuld met een ‘mobiel bos’ dat op locaties naar keuze ingezet kan worden. Zo wordt digitaal met analoog verbonden. Een ander voorbeeld is het multifunctionele gebruik van laad- en losplekken, zoals in Amsterdam, waar op sommige locaties de laad- en losplaatsen overdag gebruikt worden door de logistiek en ‘s avonds als fietsparkeerplaats dienen. Zulke creatieve oplossingen verdienen een uitbreiding met nieuwe functionaliteiten en toepassingen.

Ontmoetingsplekken dragen bij aan het creëren van een gemeenschap. Multifunctionele zones kunnen hierbij helpen door vermeerderen van sociale interactie en ook door ruimte te bieden voor fysieke activiteiten. Een aantrekkelijk verblijfsgebied draagt niet alleen bij aan de fysieke en mentale gezondheid van bewoners, maar ondersteunt ook de lokale economie. Het gebied transformeert van een place to buy naar een place to be. 

Meer artikelen met dit thema

flash_onNieuws

Gezonde bodem door rijksbrede samenwerking

Het College van Rijksadviseurs (CRa) benadrukt het belang van rijksbrede samenwerking voor een gezonde bodem.…

Lees verder
flash_onNieuws

Eo Wijersprijsvraag 2025 - 2026 over Verkwikkende Vergezichten

​De Eo Wijersstichting heeft het thema voor de 13e editie van de Eo Wijersprijsvraag aangekondigd: "…

Lees verder
flash_onNieuws

Utrecht zet in op vergroening met acht klimaatadaptieve projecten

De gemeente Utrecht zet vol in op een klimaatbestendige stad en kondigt acht nieuwe projecten aan die bijdragen…

Lees verder
flash_onNieuws

Leeuwarden maakt via beleidskader werk van biodiversiteit en vergroening

Vorige week heeft gemeente Leeuwarden haar Uitvoeringsprogramma’s Biodiversiteit en Vergroening vastgesteld.…

Lees verder
descriptionArtikel

Integrale aanpak met de SchoolpleinenCheck

Groene, speelse schoolpleinen die bijdragen aan klimaatadaptatie, gezondheid en sociale verbinding: met de…

Lees verder
descriptionArtikel

Blue Zone Festival: Hét festival voor de gezonde leefomgeving

Gezonde leefomgevingen maken we samen. Het Blue Zone Festival, hét festival voor de…

Lees verder
descriptionArtikel

Nedersaksenlijn: Meer dan een spoorlijn

De spoorkaart van Nederland laat zien dat we over een vrij goede dekking beschikken. Bijna overal in het land…

Lees verder
descriptionArtikel

Handreiking Groen bij uitbreidingslocaties

Provincie Utrecht heeft als ambitie dat groen evenwichtig moet meegroeien met de woningbouw bij…

Lees verder