Geld geen voorwaarde voor ontstaan Blue Zone

donderdag 4 april 2024

Rudi Westendorp

“Blue zones bestaan overal, niet alleen op de vijf bekende plekken op de wereld”, aldus professor Rudi Westendorp, hoogleraar ouderengeneeskunde. Hij heeft acht jaar in Denemarken gewoond en gewerkt en is ook daar op zoek gegaan naar blue zones. “Ik heb er twee gevonden. Eentje vlakbij Kopenhagen in een welgestelde wijk. Dat is niet onverwacht. Maar de ander lag juist afgelegen, in een economisch achtergesteld gebied. Heel opmerkelijk. Daaruit kun je concluderen dat geld wel kan helpen, maar geen noodzakelijke voorwaarde is voor het ontstaan van een blue zone.”

Blue zone als sociaal construct

Blue zones zijn volgens Rudi niet voor de eeuwigheid. Ze komen en gaan. Blue zones zijn ook overal anders. Hij ziet een blue zone vooral als een sociaal construct dat mensen met elkaar teweegbrengen. “Ze zijn niet bewust ontworpen om er heel oud te worden maar toevalligerwijze ontstaan. Ze worden door anderen herkend omdat mensen er gemiddeld langer gezond blijven en heel oud kunnen worden.”

Hij begrijpt dat blue zones een wenkend perspectief bieden. “Het is natuurlijk een aanstekelijk idee dat er plaatsen zijn waar de kans op een gezond lang leven groter is. Maar er bestaat geen standaard recept voor en je kunt het dan ook niet afdwingen.” Hij ziet weinig overeenkomsten tussen de vijf plekken waar mensen bovengemiddeld oud worden. “In Sardinië vloeit de wijn rijkelijk tijdens copieuze maaltijden. In Okinawa eten de mensen zeewier en houden er een ascetische leefstijl op na. Toch worden mensen op beide plekken bovengemiddeld oud.”  

Redeneren vanuit individu

Voor het ontstaan van een blue zone moeten we volgens hem meer vanuit het individu redeneren. Wat kun je zelf doen om er het beste van te maken? Eigenlijk eenvoudig: “Neem de bekende leefregels in acht: eet kleurrijk en niet te veel, blijf bewegen en houd er een sociaal leven op na zonder te roken of overmatig te drinken. Dat scheelt 10 jaar levensverwachting met als bonus 20 jaar gezondheid extra. Daarmee is van bovenaf ieder land blauw gespikkeld. Dat sociaal rijke leven wordt wel in alle blue zones herkend. Heb oog voor je medemens en kom in actie als het nodig is. Anders gezegd, wees een sociaaldemocraat. Dat moet op gouvernementeel niveau, lokaal én individueel niveau. Wanneer die drie niveaus met elkaar synchroniseren dan is de kans het grootst dat er een blue zone ontstaat.”

Black hole

Rudi verwijst naar de filosoof Emmanuel Levinas. Die schreef lange tijd geleden dat de mens alleen tot zijn recht komt in de ogen van de ander. In navolging predikt psychiater Dirk de Wachter dat de mens zingeving ervaart wanneer hij deel uitmaakt van een groep. “Op enkele heremieten na”, voegt Rudi toe. Wanneer je je buiten de groep plaatst, graaf je voor jezelf een ‘black hole’. Het is daar eenzaam en ongezond. Samen moeten we ervoor zorgen dat zoveel mogelijk mensen zo lang mogelijk hun talenten ontwikkelen om te voorkomen dat ze in zo’n gat vallen. “Kruip dus uit je eigen black hole en maak samen een blue zone!”

Blue Zone Festival

Op donderdag 20 juni vindt het eerste Blue Zone Festival in Nederland plaats. Tijdens het Blue Zone Festival word je geïnformeerd en geïnspireerd over alles rondom de bekende blue zones: van inspiratiesessies tot workshops en van beleving tot betekenisgeving. Wil jij graag op de hoogte gehouden worden over het Blue Zone Festival? Volg het festival op LinkedIn

Meer artikelen met dit thema

flash_onNieuws

LoopAward 2023

16 jun 2023

Platform Ruimte voor Lopen reikt dit jaar weer de LoopAward uit! Net als vorig jaar worden twee initiatieven…

Lees verder
descriptionArtikel

De beweegvriendelijke stad van de toekomst

31 mei 2023

Hoe kunnen we de stad zo inrichten dat bewoners zich er prettig voelen en worden gestimuleerd in beweging te…

Lees verder

Over Morgen start Voedseltransitie Tafel voor gemeentebestuurders

17 apr 2023

Hoe kan gezond en duurzaam voedsel een gemeente versterken? 

Lees verder
flash_onNieuws

Terugkijken: Biind Bites over de Gezonde Leefomgeving

11 apr 2023

Op 16 maart vond de eerste editie van Biind Bites plaats. In dit webinar stond deze keer de Gezonde…

Lees verder
descriptionArtikel

Leidse beweegsleutels stimuleren integrale aanpak fysieke leefomgeving

22 mrt 2023

Net als veel andere Nederlandse steden heeft ook Leiden te maken met veel maatschappelijke opgaven, waardoor de…

Lees verder
descriptionArtikel

Cursus Ruimte voor Bewegen 2023

16 mrt 2023

Ruim de helft van de Nederlanders beweegt niet genoeg, met grote gezondheidsrisico’s tot gevolg. Hoe kunnen we…

Lees verder
descriptionArtikel

Samenwerking - 3 drempels te overwinnen

6 mrt 2023 timer4 min
Iedereen constateert anno 2023 dat samenwerken dé manier is om snelheid en vooruitgang te boeken in de…
Lees verder
descriptionArtikel

Positieve gezondheid en de fysieke leefomgeving

27 feb 2023 timer4 min
Gezondheid is meer dan de afwezigheid van ziekte. Een gezonde leefomgeving zou dan ook meer moeten zijn dan schone…
Lees verder