We hebben in Nederland vaak de neiging om de nadruk te leggen op wat niet goed en wat beter kan. Ja, bij gebiedsontwikkeling botst het vaak tussen ruimte en mobiliteit. En ja, het duurt lang voordat we tot resultaten komen. Maar zodra je de grens over gaat, zie je pas dat wij Nederlanders eigenlijk heel goed zijn in gebiedsontwikkeling, vindt Bas Govers van Goudappel.
"Nederland is heel goed in gebiedsontwikkeling"
“Wie goede voorbeelden wil zien van integrale gebiedsontwikkeling komt naar Nederland.” Bas Govers is al jarenlang adviseur mobiliteit en ruimte en verantwoordelijk voor de internationalisering binnen Goudappel. In die rol komt hij ook vaak in het buitenland en daar ziet hij met eigen ogen hoe groot de verschillen zijn met Nederland. “Natuurlijk is er nog veel te leren. Maar vergeleken met hoe het er buiten Nederland aan toe gaat zijn we hier heel goed in integrale gebiedsontwikkeling. We zijn gewend om samen te werken, om samen tot een oplossing te komen. Zodra je de grens over gaat zie je dat niet.”
“Natuurlijk is er nog veel te leren. Maar vergeleken met hoe het er buiten Nederland aan toe gaat zijn we hier heel goed in integrale gebiedsontwikkeling. We zijn gewend om samen te werken, om samen tot een oplossing te komen.”
Samenwerken zit ons in de genen
Onze poldercultuur is bijvoorbeeld in de Verenigde Staten ver te zoeken, weet Govers. “Daar zie je heel gesegregeerde oplossingen terug. In Duitsland wordt heel erg gedacht vanuit de bouw en infrastructuur. Terwijl in Zwitserland heel veel geld zit en er daardoor met dure oplossingen als tunnels of overgedimensioneerde hoofdknopen samenhang wordt bewerkt”, somt Govers op. “In Nederland doen we al sinds 1600 aan integrale gebiedsontwikkeling omdat we moesten vechten tegen het water. Samenwerken zit ons in de genen. In andere landen is landbezit veel belangrijker.”
Govers vindt dat we in Nederland te veel nadruk leggen op wat er niet goed gaat. “We zien alles wat er mis gaat. En er zijn heus nadelen te noemen van onze cultuur. Samenwerken is immers niet makkelijk. Maar uiteindelijk komen er altijd resultaten. Kijk maar naar onze Vinexwijken, zoals Leidsche Rijn. En men vindt van alles van Houten, maar het is een vitale gemeenschap met gezonde woningprijzen, het is er verkeersveilig, er is nagedacht over scholen en voorzieningen en er is een station. Kom er maar eens om!”
Verenigde Staten
Ons betalingssysteem voor ov is misschien geen gebiedsontwikkeling, maar wat Govers betreft wel een goed voorbeeld van een geïntegreerde oplossing. “Met je OV-Chipkaart kan je betalen voor alle modaliteiten. In San Francisco alleen al zijn 27 vervoersmaatschappijen met elk een eigen systeem.”
Ook op Washington Dulles International Airport een voorbeeld van hoe het niet moet. “Daar werd een Metrorail aangelegd naar het vliegveld toe. De halte ligt echter niet bij de ingang van het vliegveld, maar aan de andere kant van een gigantisch parkeerterrein. Was het denkbaar geweest een deel van de parkeerplaatsen te verschuiven vraag je je dan af. Heel Amerika is vergeven van dit soort voorbeelden”, vertelt Govers. “De busterminal van San Francisco is een fantastisch gebouw. De openbare ruimte eromheen is echter geen spat veranderd, dat sluit totaal niet op elkaar aan. Daardoor blijft het voor fietsers en voetgangers erg onaantrekkelijk om er te komen. Hoe anders is dat in Rotterdam, waar na de realisatie van de Weenatunnel het Centraal Station echt is gekoppeld aan de omgeving. In Japan wordt gebiedsontwikkeling meestal door één bedrijf gedaan. Binnen het gebied is alles in orde, maar zodra je erbuiten komt zit je al gauw in een soort no man’s land.”
"Ik word een beetje moe van die discussie over de strijd tussen ruimte en mobiliteit, daar hadden we het 10 jaar geleden ook al over. Ik zou veel meer aandacht willen voor de relatie met de ruimtelijke economie." Bas Govers - Goudappel
Ruimtelijke economie
Het moge duidelijk zijn. In Nederland kunnen we onze handjes dichtknijpen als het gaat om de integrale benadering van onze fysieke leefomgeving. Is er dan helemaal niets te verbeteren? “Ik word een beetje moe van die discussie over de strijd tussen ruimte en mobiliteit, daar hadden we het 10 jaar geleden ook al over. Ik zou veel meer aandacht willen voor de relatie met de ruimtelijke economie. De relatie tussen type bewinkeling en de bereikbaarheid, de relatie tussen kwaliteit van de openbare ruimte en vastgoedwaarde of de relatie tussen de aanwezigheid of bereikbaarheid van voorzieningen en werkgelegenheid en de woningwaarde. Bij gebiedsontwikkeling is ook de relatie met governance en financiering is van groot belang. Op stadsniveau als het gaat om zaken als een Omgevingsvisie, mobiliteitsbeleid, op locatieniveau in de vorm van een Omgevingsprogramma en een mobiliteitsconcept en op locatieniveau in de vorm van heldere afspraken omtrent te ontwikkelen parkeer- en stallingsvoorzieningen.”
Biind Magazine over Integrale Gebiedsontwikkeling
Bovenstaand interview met Bas Govers verscheen in het digitale Biind Magazine over integrale gebiedsontwikkeling. Je leest het magazine gratis in onze bibliotheek. Elk Biind Magazine automatisch ontvangen? Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief.
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Parkranden kansrijk voor binnenstedelijk bouwen
21 jun 202343 procent van de parkranden in Nederland grenst niet aan woningen of voorzieningen, maar aan een…
Voedselbeleid kan prima samengaan met gebiedsontwikkeling
16 jun 2023Wat we eten en drinken is van grote invloed op onze gezondheid. Lange tijd werd gedacht dat een gezond dieet…
Klimaatadaptatie en gezondheid leidend bij herontwikkeling Haarlemse woonwijk Meerwijk
24 mei 2023 5 minEen grote onderhoudsopgave is aanleiding voor de gemeente Haarlem om de naoorlogse Meerwijk helemaal op te…
Opleiding MCD vergroot strategisch impact op stedelijke ontwikkeling
11 mei 2023Ben je werkzaam in gebiedsontwikkeling en wil je jouw strategische impact op stedelijke ontwikkelingsprojecten…
Bijdrage gebiedsontwikkelingen aan een duurzame stedelijke ontwikkeling op de lange termijn
25 apr 2023Marktpartijen en gemeenten zijn en momenteel hard mee bezig plannen te ontwikkelen voor het dichten van de…
Leidse Beweegsleutels in de praktijk: de stedenbouwkundige
29 mrt 2023Bij elke ontwikkeling in de gemeente Leiden worden sinds een aantal jaar de Leidse Beweegsleutels toegepast.…
Leidse beweegsleutels stimuleren integrale aanpak fysieke leefomgeving
22 mrt 2023Net als veel andere Nederlandse steden heeft ook Leiden te maken met veel maatschappelijke opgaven, waardoor de…
Gebiedscanvas Werkwijze met Natuur stimuleert integrale aanpak peri-urbaan gebied
13 mrt 2023Grote opgaven kosten veel ruimte, schaarse ruimte. Voor binnenstedelijk én voor landelijk gebied worden…