De auteurs van Handboek Prettige Plekken lichten een tipje van de sluier op hoe groen als kansrijk instrument kan worden ingezet in de openbare ruimte.
Passend Groen, hoe moet ik dat doen?

Groen is bepalend voor de waardering van de openbare ruimte. Uit onderzoek blijkt dat mensen die in een groene omgeving wonen gelukkiger en gezonder zijn. Daarnaast is groen een steeds belangrijker instrument om de klimaatverandering het hoofd te bieden. Steeds vaker valt dan ook het adagium ‘vergroenen’ te horen, want: hoe meer groen hoe beter.
Zo simpel is het helaas niet. In de praktijk zien we namelijk dat veel groene openbare ruimtes helemaal geen prettige, goed gebruikte plekken zijn. Hiervan getuigt het vele groen in wijken uit de jaren ’60 en ’70, dat er vaak troosteloos en verlaten bijligt. Hoe zorg je ervoor dat al dat (nieuwe) groen zo ingepast en ingericht wordt, dat het ook goed gebruikt en beleefd wordt?
Wat zijn de succesfactoren van groen?
“De relatie tussen inrichting en gebruik van groen is lastig en er bestaat maar weinig wetenschappelijk onderzoek over,” vertelt Rosemarie Maas, medeauteur van Prettige Plekken, Handboek Mens & Openbare ruimte. “Door middel van referentie- en literatuuronderzoek ben ik, samen met mijn compagnon Kyra Kuitert, continu bezig om te analyseren wat de succesfactoren zijn van goed gebruikt en positief beleefd groen. Die kennis willen we graag delen en we zullen tijdens de Verdiepingsdag Prettigste Plekken dieper ingaan op onze bevindingen.“
“We zijn voorstanders van meer groen, maar ons belangrijkste uitgangspunt is: het juiste groen op de juiste plek,” aldus Kyra. “Zo moet je in stenige wijken met smalle straten goed opletten dat nieuwe bomen er niet voor zorgen dat de voetganger onvoldoende ruimte over houdt om te passeren. Zeker met bijvoorbeeld een rolstoel of kinderwagen. Hier is verticaal groen of een geveltuin misschien beter op zijn plaats.”
“Veel sport- en speelplekken zijn tegenwoordig erg ‘stenig’, waardoor ze sfeerloos aanvoelen en in de zomer erg heet kunnen worden, waardoor ze minder of niet gebruikt worden. Hier zien we veel kansen voor vergroening: bomen zorgen voor meer schaduw en meer ‘struingroen’ maakt de plek spannender voor kinderen. Tegelijkertijd moet er wel voldoende verharding overblijven voor een rondje fietsen, hinkelen of balspel.”

Van saai naar spannend groen
Rosemarie: “Een probleem bij gebruik en beleving van het groen in Nederland is dat het vaak veel te saai is. Gazons zijn niet interessant om naar te kijken en als er honden mogen komen (wat nogal eens het geval is), wordt het verder ook niet goed gebruikt. Veel parken in Nederland bestaan vooral uit gras, water en bomen en vaak zijn ze ook nog eens te klein. Je kunt het park dan in één keer overzien en er is vaak maar één mogelijkheid om een rondje te wandelen. Hier zullen mensen niet vaak terugkomen, behalve om de hond uit te laten.”
“Het is belangrijk om verschillende groensferen te creëren, zoals een ecologisch zone met spannende paadjes en stepping stones. En hoewel het duurder in beheer is, trekken kleurrijke plantvakken met eenjarige en/of vaste planten veel mensen aan, zeker als ze er comfortabel kunnen zitten. Ze zijn ook nog eens goed voor vlinders en bijen.”
Verdiepingsdag
Groen is een belangrijk inrichtingselement in de openbare ruimte, maar het is uiteindelijk de totale inrichting die het succes ervan bepaalt. Aan de hand van ‘De Vier V’s’, de basisvoorwaarden voor een goed gebruikte openbare ruimte (Veiligheid, Verplaatsing, Variatie en Verblijf), gaan Rosemarie en Kyra op 26 november a.s. tijdens de Verdiepingsdag Prettigste Plekken in Nijmegen nog vele voorbeelden laten zien van het juiste groen op de juiste plek.
Geïnteresseerd? Meld je nu aan en neem deel aan de mini-masterclass, inclusief Handboek Prettige Plekken, voor een aantrekkelijke toegangsprijs.
Heb je in het verleden de Masterclass Prettige Plekken gevolgd? Dan kun je zelfs gratis deelnemen!
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Rijk investeert vier miljoen in herstel biodiversiteit
Biodiversiteit is belangrijk voor een gezonde natuur. Daarom investeren het ministerie van OCW, LNV en de…
Bouwbesluit: Nestvoorzieningen verplicht voor nieuwbouw
Bij de eerstvolgende wijziging van het Besluit bouwwerken leefomgeving (het voormaloge Bouwbesluit) zal het…
Groene tuinen steeds populairder
Steeds meer woningeigenaren en huurders vergroenen hun tuin. Dat blijkt uit cijfers van Tuinbranche Nederland…
Naar een breder gedragen natuurbeleid in Nederland
Ondanks de voortdurende inspanningen blijven de internationale natuurdoelen buiten bereik. Een effectieve…
Waterschappen steunen Agenda Natuurinclusief 2.0
Waterschappen staan volledig achter de Agenda Natuurinclusief 2.0. Dit initiatief streeft naar een evenwicht…
Nieuwe KPI’s voor biodiversiteit in de openbare ruimte
In steden en op het platteland staat de natuur onder druk. De populaties van eerder veelvoorkomende soorten,…
Succes in natuurinclusief bouwen bij project Parijsch in Culemborg
Nieuwbouw werkt bevorderend voor de biodiversiteit. Dat is een conclusie die Heijmans trekt uit de eerste…
Maakt een rijke biodiversiteit ons direct gezonder?
Biodiversiteit wordt vaak gezien als iets dat met name betrekking heeft op planten en dieren. Maar een rijke…
Reactie toevoegen