Matthijs Schouten is ecoloog en filosoof bij Staatsbosbeheer. Vanuit die rol ziet en ervaart Schouten het grootschalige debat over de natuur en duurzaamheid op unieke wijze. Wij interviewden de filosoof over de invloed die wij als samenleving hebben op onze aarde.
‘Het debat over natuur gaat nog te vaak over statistieken’
Zie je vanuit jouw rol bij Staatsbosbeheer een verandering in hoe mensen met de natuur omgaan?
“Wat je vooral ziet, is dat de houding naar instituties verandert. Vroeger ging men ervan uit dat de organisaties wel wisten wat er moest gebeuren, maar tegenwoordig is het vertrouwen op alle fronten tanende. Fascinerend is dan ook dat veel mensen de natuur nog steeds als een soort commodity zien. Ze moet er zijn en ze moet mooi zijn, maar er wordt snel vergeten dat dit geld en menselijke inzet kost. In die zin is de stikstofcrisis een interessante ontwikkeling: ze creëert bewustwording over de waarde van groen, maar er wordt ook gezien dat de natuur net zo goed recht heeft om er te zijn.”
Wat houdt dat precies in?
“Het westerse beeld dat wij bestuurders van deze planeet zijn, de verlichte wezens van het ruimteschip aarde, dat werkt niet meer. De ene crisis na de andere doemt op omdat we geen rekening hebben gehouden met de eisen van het huis waar we in leven. Toch worden we gedwongen te veranderen door wat er op ons afkomt. Dat roept een cruciale vraag op: wie denken we wel dat we zijn?
“De meeste mensen willen een duurzame toekomst met een mooi landschap, vogels, schone lucht en schoon water, maar ze zien niet hoe dat moet door economie, groei en winst. Er gaat dan een knop om die de natuur even wegzet. Ik denk dat het daarom weinig zin heeft om voortdurend het verdommenisvingertje op te steken, om mensen te wijzen op wat hun verantwoordelijken zouden moeten zijn. Je moet mensen juist in contact brengen met een wezenlijk deel van hun zijn, met hetgeen dat verdrongen is naar de vrije tijd: onze verbinding met natuur en schoonheid en duurzaamheid.”
Wat speelt er nu op dit vlak?
“Wat belangrijk is, is dat men in gesprek gaat. Even de houding dat natuur lastig en ingewikkeld is parkeren en een open gesprek aangaan met mensen die deze ontwikkeling heel goed begrijpen. Dan bedoel ik niet noodzakelijk de groene sector, maar mensen die de trends in de samenleving zien. Mensen die de vraag stellen hoe Nederland er over tien of twintig jaar uitziet en wat burgers en jongeren daarvan vinden. Dan zullen ze ontdekken dat er prachtige verbanden te sluiten zijn.”
“In het weekend gaan mensen wandelen in de duinen en voelen ze zich verbonden met de natuur. Daar wil ik mensen bewust van maken, want het weekendmens zou eigenlijk meer moeten resoneren door de week heen. Er zijn in Staatsbosbeheerterreinen alleen al tweehonderd miljoen bezoeken per jaar. Dat is niet voor niets.”
Het vervolg op dit interview is te lezen in het digitale Biind Magazine, thema Natuurinclusief. Deze editie verscheen op 30 april.
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Award Natuurinclusief Bouwen voor Getijdenpark Keilehaven
31 okt 2023De Award Natuurinclusief Bouwen & Ontwerpen 2023 is uitgereikt aan Getijdenpark Keilehaven in Rotterdam. De…
Trees for Schools: Mbo'ers aan de slag met vergroenen schoolpleinen
5 sep 2023Stichting Trees for All lanceert op 5 september, Duurzame Dinsdag, het nieuwe scholenprogramma Trees for…
Award Natuurinclusief Bouwen & Ontwerpen
15 aug 2023De Award Natuurinclusief Bouwen & Ontwerpen is een prijs voor inspirerende natuurinclusieve projecten op…
Spouwmuren isoleren? Eerst een ecologisch onderzoek
2 aug 2023Om de spouwmuren van een bestaande woning te mogen isoleren, moet eerst voldoende ecologisch onderzoek gedaan…
Plantje Boom maakt Nederland spelenderwijs bewust van belang biodiversiteit
18 jul 2023Wat aan het einde van de Nationale DenkTank 2022 slechts een idee was, is inmiddels uitgegroeid tot een echt…
Hoe bepaal je wat een wolf kost?
18 jul 2023De wolf is terug in Nederland. Sommigen zien dat als een aanwinst, anderen als een bedreiging. Aangezien de…
Themabijeenkomst leert je alles over natuurinclusief bouwen
24 mei 2023Op 8 juni aanstaande vindt in Basecamp te Utrecht de Themabijeenkomst Gezonde Gebouwen en Omgeving plaats. Deze…
Natuurinclusief bouwen maakt werken bij woningcorporatie nog leuker
24 mei 2023 4 minEen groot deel van de woningvoorraad in Nederland is in bezit van woningcorporaties. Die kunnen daarom veel…
Reactie toevoegen