Matthijs Schouten is ecoloog en filosoof bij Staatsbosbeheer. Vanuit die rol ziet en ervaart Schouten het grootschalige debat over de natuur en duurzaamheid op unieke wijze. Wij interviewden de filosoof over de invloed die wij als samenleving hebben op onze aarde.
‘Het debat over natuur gaat nog te vaak over statistieken’
Zie je vanuit jouw rol bij Staatsbosbeheer een verandering in hoe mensen met de natuur omgaan?
“Wat je vooral ziet, is dat de houding naar instituties verandert. Vroeger ging men ervan uit dat de organisaties wel wisten wat er moest gebeuren, maar tegenwoordig is het vertrouwen op alle fronten tanende. Fascinerend is dan ook dat veel mensen de natuur nog steeds als een soort commodity zien. Ze moet er zijn en ze moet mooi zijn, maar er wordt snel vergeten dat dit geld en menselijke inzet kost. In die zin is de stikstofcrisis een interessante ontwikkeling: ze creëert bewustwording over de waarde van groen, maar er wordt ook gezien dat de natuur net zo goed recht heeft om er te zijn.”
Wat houdt dat precies in?
“Het westerse beeld dat wij bestuurders van deze planeet zijn, de verlichte wezens van het ruimteschip aarde, dat werkt niet meer. De ene crisis na de andere doemt op omdat we geen rekening hebben gehouden met de eisen van het huis waar we in leven. Toch worden we gedwongen te veranderen door wat er op ons afkomt. Dat roept een cruciale vraag op: wie denken we wel dat we zijn?
“De meeste mensen willen een duurzame toekomst met een mooi landschap, vogels, schone lucht en schoon water, maar ze zien niet hoe dat moet door economie, groei en winst. Er gaat dan een knop om die de natuur even wegzet. Ik denk dat het daarom weinig zin heeft om voortdurend het verdommenisvingertje op te steken, om mensen te wijzen op wat hun verantwoordelijken zouden moeten zijn. Je moet mensen juist in contact brengen met een wezenlijk deel van hun zijn, met hetgeen dat verdrongen is naar de vrije tijd: onze verbinding met natuur en schoonheid en duurzaamheid.”
Wat speelt er nu op dit vlak?
“Wat belangrijk is, is dat men in gesprek gaat. Even de houding dat natuur lastig en ingewikkeld is parkeren en een open gesprek aangaan met mensen die deze ontwikkeling heel goed begrijpen. Dan bedoel ik niet noodzakelijk de groene sector, maar mensen die de trends in de samenleving zien. Mensen die de vraag stellen hoe Nederland er over tien of twintig jaar uitziet en wat burgers en jongeren daarvan vinden. Dan zullen ze ontdekken dat er prachtige verbanden te sluiten zijn.”
“In het weekend gaan mensen wandelen in de duinen en voelen ze zich verbonden met de natuur. Daar wil ik mensen bewust van maken, want het weekendmens zou eigenlijk meer moeten resoneren door de week heen. Er zijn in Staatsbosbeheerterreinen alleen al tweehonderd miljoen bezoeken per jaar. Dat is niet voor niets.”
Het vervolg op dit interview is te lezen in het digitale Biind Magazine, thema Natuurinclusief. Deze editie verscheen op 30 april.
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Volop beweging in natuurinclusief bouwen
7 dec 2023Natuurinclusief bouwen staat volop in de aandacht. Zo bleek maar weer tijdens Congres Natuurlijk, dat op 30…
Natuurinclusief bouwen: ook goed voor de inwendige mens
28 nov 2023Tot nu toe wordt natuurinclusief bouwen vooral gezien als manier om de biodiversiteit in de gebouwde omgeving…
Nieuw Biind Magazine over natuurinclusief bouwen verschenen
24 nov 2023Het nieuwste Biind Magazine staat in het teken van natuurinclusief bouwen.
Nederland als koploper Groene Klimaatoplossingen
21 nov 2023Dat de wereld in brand staat hoef je niemand meer uit te leggen. Klimaat en het verlies aan biodiversiteit zijn…
Trash Hunters ontdoen Zwolse stadsgracht van zwerfvuil
7 nov 2023Zo’n vijf jaar geleden zocht Susan van Ravenhorst een nieuwe activiteit voor de zaterdag. “Iets waar ik nieuwe…
Maartje van den Berg nieuwe, ambitieuze klimaatburgemeester van Zwolle
6 nov 2023De klimaatburgemeesters zijn een landelijk initiatief van Rijksoverheid dat lokaal z'n beslag krijgt. In Zwolle…
Kennisbank bundelt know how over natuurinclusief bouwen
1 nov 2023Voor wie natuurinclusief wil bouwen, maar niet zo goed weet hoe, is er binnenkort de Nationale Kennisbank…
Te veel licht gevaarlijk in het verkeer
31 okt 2023Er is in Nederland te veel licht op de verkeerde tijden en verkeerde plekken. Dat is niet alleen slecht voor de…
Reactie toevoegen