De ambitie van de Nederlandse overheid dat in 2040 75 procent van de Nederlanders de beweegrichtlijnen haalt is waarschijnlijk onhaalbaar als de kijk op dit vraagstuk niet verbreed wordt. Dat stellen Mirjam Stuij en Marloes van Gorp van het Mulier Instituut in hun essay ‘Over (meer) bewegen - Of waarom we het over ongelijkheid en macht moeten hebben’.
Mulier Instituut: 'Bredere kijk op beweegarmoede nodig'

Foto: Shutterstock
De beweegrichtlijnen schrijven 2,5 uur per week matig intensief bewegen en twee keer per week kracht- en spierversterkende activiteiten voor. Ondanks beleidsinspanningen steeg het aandeel Nederlanders dat aan de beweegrichtlijnen voldeed niet veel: van 40 naar 45 procent tussen 2001 en 2023. Naar 75 procent is dus nog een lange weg te gaan.
Beweegbeleid gericht op ‘achterblijvende’ groepen
Dat meer bewegen leidt tot meer gezondheidswinst is stevig wetenschappelijk onderbouwd. De focus van het beweegbeleid ligt op het stimuleren van bewegen en sport in het dagelijks leven. Vooral bij specifieke groepen mensen die ‘achterblijven’ bij het behalen van de beweegrichtlijnen. En ook vaak meer gezondheidsproblemen hebben.
Bredere kijk nodig
De auteurs pleiten voor een bredere kijk op het beweegvraagstuk. De huidige focus kent namelijk verschillende knelpunten. Zoals de tijdelijkheid van beweegprogramma’s en de frustratie die deelnemers (en hun begeleiders) kunnen hebben als het niet lukt na afloop zonder ondersteuning blijvend meer te bewegen in het dagelijks leven.
Een breder perspectief betekent meer aandacht voor achterliggende sociaaleconomische ongelijkheden. En voor het aandeel van de groepen die wel voldoende bewegen (de 'normgroep’) in dit vraagstuk.
‘Voldoende bewegen’ is geen neutrale norm
Hoewel stevig wetenschappelijk onderbouwd, is ‘voldoende bewegen’ geen neutrale maar een sociale norm. Mensen kunnen daaraan voldoen en neerkijken op mensen die dat niet doen. Mensen die niet aan de norm voldoen, kunnen zich juist afzetten tegen deze boodschap. Bijvoorbeeld omdat ze urgentere problemen in hun leven zien.
De status van de medische wetenschappelijke kennis weegt in dit vraagstuk zwaar. Maar die gaat veelal voorbij aan kennis over maatschappelijke ongelijkheden en ervaringskennis.
Meer artikelen met dit thema
CBS: 4 op 10 volwassenen bewegen voldoende
44 procent van de Nederlandse volwassenen beweegt voldoende, gemeten naar de Beweegrichtlijnen van de…
Studie toont aan: hoe meer je loopt, hoe langer je leeft
Het risico op vroegtijdig overlijden neemt al af bij 3967 stappen per dag. Dat blijkt uit de grootste studie…
Meer ruimte voor voetganger in Amsterdam
Hoewel de voetganger in Amsterdam steeds meer ruimte krijgt in het beleid, krijgt…
De beweegvriendelijke stad van de toekomst
Hoe kunnen we de stad zo inrichten dat bewoners zich er prettig voelen en worden gestimuleerd in beweging te…
Gemeenten moeten zich harder inzetten voor een veilige openbare sportomgeving met zo min mogelijk blessures
2 minLeidse Beweegsleutels in de praktijk: de stedenbouwkundige
Bij elke ontwikkeling in de gemeente Leiden worden sinds een aantal jaar de Leidse Beweegsleutels toegepast.…
Leidse beweegsleutels stimuleren integrale aanpak fysieke leefomgeving
Net als veel andere Nederlandse steden heeft ook Leiden te maken met veel maatschappelijke opgaven, waardoor de…
Cursus Ruimte voor Bewegen 2023
Ruim de helft van de Nederlanders beweegt niet genoeg, met grote gezondheidsrisico’s tot gevolg. Hoe kunnen we…