Leidse Beweegsleutels in de praktijk: de stedenbouwkundige

woensdag 29 maart 2023

Foto: Shutterstock

Bij elke ontwikkeling in de gemeente Leiden worden sinds een aantal jaar de Leidse Beweegsleutels toegepast. Een set van tien regels voor een gezonde, beweegvriendelijke openbare ruimte. De beweegsleutels zijn opgesteld door Saskia van Hoore en Willemijn Pas, werkzaam op het vlak van spelen, sporten en bewegen. Maar hoe gaan collega’s van andere afdelingen ermee om? Zijn de Leidse Beweegsleutels ook daar ook dagelijkse kost?

Als senior stedenbouwkundige bij de gemeente Leiden is Anneke Sluijter dagelijks bezig met gebiedsontwikkelingen, kleinere bouwprojecten, aanvragen voor bouwgunningen en het ontwikkelen van visies. Ze doet dat met name voor Leiden-Noord en -Oost. “We doen vooral aan transformatie van bestaand gebied, nieuwe gebieden hebben we natuurlijk nauwelijks meer in Leiden.”

Lees hier het artikel over de Leidse Beweegsleutels

Uiteraard had Sluijter ook voor het ontstaan van de Leidse Beweegsleutels te maken met vraagstukken op het gebied van spelen en bewegen. Toch is er twee jaar geleden wel iets veranderd in de manier waarop ze met dit thema omgaat. “Het grootste verschil met vroeger is dat ik nu een stevig houvast heb, een kader waarnaar ik kan verwijzen. Bovendien vertegenwoordigen de beweegsleutels een breder verhaal dan alleen spelen. Waar eerder bij spelen meteen werd gedacht aan een klimhuisje of wipkip, kunnen we nu ook denken aan hinkeltegels op de grond, of nummertjes op een muur om met de bal tegenaan te gooien, dat zijn evengoed speelaanleidingen. Het is lekker breed geworden.” 

Anneke Sluijter
Anneke Sluijter

Sluijter geeft aan zelf wel vaker met een bredere blik naar spelen en bewegen te hebben gekeken, maar dat het kader ontbrak om er daadwerkelijk op die manier mee om te gaan. Dat is nu anders. Dat is deels de verdienste van Saskia van Hoore, vindt Sluijter. “Ik hoor Saskia nu nog roepen dat we bij elk project rekening moeten houden met de sleutels.” Dat is terug te zien in de ontwerpen die Sluijter en haar collega’s maken. “Ik hoor er weliswaar niet zo veel over, maar ik zie dat door ontwerpers die weten van de beweegsleutels breder wordt nagedacht over spelen, sporten en bewegen in de openbare ruimte. Zelf ben ik momenteel bezig met drie projecten in de openbare ruimte. Daar kijken we onder meer naar de realisatie van speelstraten, hoewel het nog in de oriënterende fase zit.”

In de Leidse Beweegsleutels is veel aandacht voor de rol van groen en water. Dat klinkt logisch, maar levert ook wel eens een uitdaging op, vindt Sluijter. “Groenstructuren krijgen een bredere betekenis. Dat is goed, maar je moet wel scherp zijn op de balans tussen echte natuur en ruimte voor bewegen en recreëren. Tegelijkertijd geeft het ons meer mogelijkheden. Een speeltuintje dat verdwijnt kunnen we nu ook op een andere manier compenseren, bijvoorbeeld met boomstronken of waterelementen als speelaanleiding. Vroeger was dat formeel geen optie, het stond immers niet in het Handboek voor de openbare ruimte dat wij als standaard gebruikten.”

Voor een nog betere inzet van de Leidse Beweegsleutels heeft Sluijter een aantal tips voor haar collega’s Saskia van Hoore en Willemijn Pas. “Als ontwerper zou ik het fijn vinden als er onder de sleutels een referentieboek met beelden wordt gelegd. Het is nu af en toe nog een beetje een ‘hoog over’ verhaal. Met een beeldend document wordt het nog concreter. Verder zou ik dat doen in samenwerking met de ontwerpers, je krijgt dan nog meer input. Tot slot zou ik het mooi vinden als er meer aandacht komt voor rondjes door de stad. Intern heeft dat nog niet zo veel aandacht, terwijl er heel veel mogelijk is. Het Singelpark is een mooi voorbeeld, maar ook op andere plekken in de stad zou je mooie verbindingen kunnen maken met ruimte voor sporten en bewegen.”

Meer informatie over de Leidse Beweegsleutels
 

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Mulier Instituut: 'Bredere kijk op beweegarmoede nodig'

15 nov om 14:30 uur

De ambitie van de Nederlandse overheid dat in 2040 75 procent van de Nederlanders de beweegrichtlijnen haalt is…

Lees verder
descriptionArtikel

Gemeente Rotterdam lanceert Urban Sports Agenda

15 nov om 14:22 uur

Gemeente Rotterdam gaat aan de slag met 32 acties om urban sports in de stad te versterken. De gemeente doet…

Lees verder
flash_onNieuws

Gelderland presenteert concept Programma Sport 2024 – 2027

6 nov om 11:29 uur

Sport is belangrijk en gezond. Het brengt mensen bij samen, geeft plezier en houdt ons in beweging. Ook bij de…

Lees verder
descriptionArtikel

De omgevingsvisie als startpunt voor een beweegvriendelijk Ede

1 nov om 08:19 uur

De Omgevingswet is bij uitstek een instrument om de beweegvriendelijke omgeving een boost te geven. Het begint…

Lees verder
flash_onNieuws

Beweegvriendelijke Omgeving Scan vernieuwd

30 okt om 09:28 uur

De BVO Scan, waarmee je inzichtelijk maakt hoe beweegvriendelijk je omgeving is, is vernieuwd. De tool is…

Lees verder
descriptionArtikel

3x3 basketbal als katalysator voor persoonlijke groei

30 okt om 08:57 uur

Met zijn tweepunter in de dying seconds van de Olympische finale zette Worthy de Jong 3x3 basketbal voor het…

Lees verder
descriptionArtikel

Niet-sporters niet alleen in aandachtswijken maar ook elders

23 okt om 15:13 uur

Uit recent onderzoek van het Mulier Instituut blijkt dat niet-sporters niet uitsluitend in wijken met een lage…

Lees verder
descriptionArtikel

Biind Magazine #4 2024 over de Gezonde Leefomegving

22 okt om 09:18 uur

In de nieuwste editie van Biind Magazine staat de gezonde leefomgeving centraal. Gezondheid en welzijn worden…

Lees verder