Curb management in Göteborg: hoe technologie bezorgers de weg wijst

Bezorgers moeten in de smalle straatjes van de Zweedse binnenstad regelmatig goed zoeken naar een plek om hun busje of vrachtwagen neer te kunnen zetten. De vraag van de gemeente aan Technolution was om digitaal inzicht te geven in de beschikbare laad- en losplekken in het centrum. “We hebben dit project in intensieve samenwerking met de gemeente opgezet", vertelt Edwin Mein, domeinarchitect mobiliteit bij Technolution. “We konden al wel op een aantal plekken zien of laad- en losplekken beschikbaar waren, maar we wilden dit opschalen naar alle plekken in de stad.”

Om een goed beeld te krijgen van de bezetting van laad- en losplekken, werd een systeem opgezet met GPS-trackers in voertuigen. Tussen de veertig en vijftig voertuigen werden voorzien van zo’n tracker. “Dit is wel privacygevoelig dus we hebben de informatie die we ontvingen helemaal gestript. Hierdoor konden we simpelweg op een kaart alleen maar zien of een plek bezet was of niet.”

Deze data werden gebruikt voor twee dingen “Ten eerste een real-time kaart waarop de actuele toestand van laad- en losplaatsen voor bestuurders te zien is. En ten tweede de historie van het gebruik van  deze plekken, die planners kunnen gebruiken om routes voor hun bestuurders te optimaliseren.” 

In de praktijk zien bestuurders niet altijd afgebakende parkeerplekken op straat. Een vrij stukje stoep is meestal ook wel genoeg om de bus even neer te zetten. “Klopt”, zegt Mein. “Het hoeft geen officiële parkeerplek te zijn. Maar voor het systeem hebben we de stoep opgedeeld in een aantal stukjes. En we weten ook niet echt of zo’n real-time tool nou echt in een grote behoefte bij bezorgers voorziet. Wel hebben we gehoord dat planners hun werk beter kunnen doen en betere routes kunnen maken.”

Hoewel de pilot zich richtte op laad- en losplekken, opent de gebruikte technologie deuren naar veel bredere toepassingen. Het wordt namelijk interessanter wanneer je de techniek die aan het project ten grondslag ligt gaat toepassen voor meer doeleinden. Zo zou je regie kunnen voeren op drukte in het centrum door bepaalde plekken in het systeem te blokkeren zodat bestuurders er niet naartoe gaan, wat nu al op veel plekken met pollers wordt geregeld. “Op dit moment gebeurt dat nog niet, maar in de toekomst vast wel. De uitdaging daarbij is om de informatie te delen op een manier die voor iedereen duidelijk is. Hoe ga je om met dynamische regie? In Nederland zou dat bijvoorbeeld een samenwerking met de NDW kunnen betekenen.” 

Toch is het een kwestie van tijd voordat het zover is. En dan zijn de mogelijkheden legio. “Je kunt ZE-zones managen met deze techniek. Handhaving wordt ook eenvoudiger. Je kunt bijvoorbeeld zien of een auto langdurig op een laad- en losplek staat en daar een scanauto op afsturen, in plaats van die scanauto’s lukraak rondjes te laten rijden. De ultieme droom is natuurlijk om multifunctioneel gebruik van de ruimte mogelijk te maken. Nu al zie je conflicten ontstaan op parkeerplekken met een laadpaal, waarvan eigenaren van een elektrische auto vinden dat het ‘hun plekje’ is, dat zou je hiermee kunnen oplossen. Een ander voorbeeld is dat je overdag een plek kunt maken voor een foodtruck en ervoor en erna gewoon een parkeerplek.”

De pilot in Göteborg heeft veel aanknopingspunten voor de toekomst opgeleverd, leergeld is er ook. Mein: “Achteraf kunnen we stellen dat we te weinig bezorgauto’s hebben uitgerust met een GPS-tracker. We dachten dat we er met een stuk of 60 wel waren, maar in de praktijk bleek dat de dekking hiermee te laag was. Daardoor kregen we te weinig informatie, terwijl de trackers zelf wel veel data leverden. Idealiter zou je wel 10 procent van de auto’s willen uitrusten met een tracker, was het advies van de Technische Universiteit in Stockholm. Je kunt ook overal in de stad camera’s neerzetten, maar daar hangt een prijskaartje aan.” Het is aan de gemeente nu om een keuze te maken over vervolgstappen. Mein heeft nog geen idee welke kant het opgaat. “In Göteborg houdt men van experimenteren. Dus het kan ook zomaar weer heel wat anders worden”, lacht hij.