Twentse overheden willen meer circulariteit in infra en openbare ruimte

De circulariteit bij de aanleg en het beheer en onderhoud van infrastructuur en de openbare ruimte in Twente staat nog in de kinderschoenen. Circulaire initiatieven komen voor, maar zijn vaak pas na gunning geïnitieerd door een opdrachtnemer. Dat kan beter, vinden de provincie Overijssel, de veertienTwentse gemeenten en waterschap Vechtstromen.

Om een bijdrage te leveren aan de Nederlandse doelen voor 50 procent minder primaire grondstoffen gebruik in 2030 en een duurzame en volledig circulaire economie in 2050, bundelen de overheden hun krachten voor meer circulariteit in de Overijsselse infrastructuur en openbare ruimte. De betrokken partijen willen geen toevalstreffers meer, maar een gestructureerde aanpak.

Op initiatief van de provincie Overijssel en de netwerkorganisatie voor Twente ‘Agenda van Twente’ is onder de Twentse overheden onderzocht hoe circulariteit nu wordt toegepast en wat nodig is om te komen tot een circulair systeem. De resultaten zijn in de week van de circulaire economie op donderdag 4 februari 2021, tijdens het webinar ‘Samen krijgen we de cirkel rond’, overhandigd aan gedeputeerde Economie Eddy van Hijum van de provincie Overijssel en wethouder Martha van Abbema, de voorzitter Circulaire Economie en Duurzaamheid van de Agenda van Twente.  
 
Eddy van Hijum: “Alleen in samenwerking met ondernemers en onderwijsinstellingen gaan we onze overheidsdoelen voor circulariteit in 2030 en 2050 halen. Als provincie stimuleren en ondersteunen we bedrijven om te blijven vernieuwen en investeren in digitalisering, innovatie en duurzaamheid. Met onderwijsinstellingen zetten we in op het ontwikkelen van kennis voor een goede match tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Om de belemmeringen in wet- en regelgeving weg te nemen, hebben we ook een meldpunt opgericht.”

Martha van Abbema: “Met de BetonKeten hebben de Twentse gemeenten in 2018 al een mooie stap gezet in de circulaire economie, in het hergebruik van materiaal, maar we zien nog veel meer kansen. Als we die in de uitvoering willen toepassen, zullen we meer met elkaar moeten samenwerken als gemeenten, als infra bedrijven en met het onderwijs. De FutureLabs gaan ons daarbij helpen”.

Van belemmering naar gezamenlijke aanpak

Op dit moment zorgt de combinatie van beperkte prioriteit, menskracht, kennis en financiële middelen ervoor dat circulariteit bij bijvoorbeeld de aanpak van (water)wegen, groenvoorzieningen, rioleringen en bruggen of tunnels onvoldoende wordt beetgepakt om er beleid voor te formuleren en sturing aan te geven in programma’s en projecten. In de projecten die worden uitgevoerd, richt circulariteit zich meestal op het hergebruik van materialen. Zo is de infrasector al geruime tijd bezig met het recyclen van asfalt- en menggranulaat. Dit laagwaardig hergebruik is echter niet altijd circulair en is te weinig om de doelstellingen van 2030 en 2050 te behalen. 
 
Daarom bundelen overheden, ondernemers en onderwijsinstellingen in Overijssel de krachten in het samenbrengen van kennis en kunde om kansen en voordelen beter te benutten. In het Infra Futurelabs Overijssel gaan ze samen aan de slag om deze circulariteit te verbeteren. Dat maakt de stap naar het opstellen van een uniform beleid en uiteindelijke uitvoering van circulair werken in de infrastructuur en openbare ruimte, ook met beperkte middelen, een stuk makkelijker. Én door de samenwerking ontstaat schaalgrootte in de vraag, waarop de markt haar aanbod beter kan afstemmen.
 
Door de samenwerking ontstaat ook beter zicht op adequate contractvormen, die de markt stimuleren en tegelijkertijd faciliteren om de grenzen van wat mogelijk is op het gebied van circulariteit op te rekken. Daarnaast willen de betrokken partijen investeren in het beter vastleggen van materialen en hun eigenschappen. Met uniforme standaarden kan uitwisseling van materialen makkelijk plaatsvinden. Hiermee wordt de basis gelegd om nooit meer af te schrijven. 

Regionale Transitieagenda’s

Het rapport ‘Samen krijgen we de Twentse cirkel rond’ is op te vragen via: www.overijssel.nl/circulaire-economie. Met de uitkomsten van dit onderzoek dragen de Twentse overheden bij aan de doelen van de Nationale Transitieagenda voor de bouwsector, maar ook aan de Regionale Transitieagenda’s. Door de provincie Overijssel zijn, samen met bedrijven en kennisinstellingen, alle Nationale Transitieagenda’s vertaald naar Regionale transitieagenda’s (RTA’s). Daar is een extra regionale transitieagenda voor Infrastructuur aan toegevoegd. De Regionale Transitieagenda’s zijn ook te lezen op www.overijssel.nl/circulaire-economie.