Ons voedselsysteem, de energievoorziening, de economie en de klimaatverandering zorgen ervoor dat wij ons de komende decennia moeten aanpassen.
Rijk en regio gaan klimaatprobleem te lijf
Aan deze vier opgaven wordt door verschillende overheidslagen gewerkt. De uitvoering van deze opgaven komt samen in de regio. In de regio ontstaan de raakvlakken, de overlap en de spanningsvelden, tussen de vier opgaven onderling maar ook met de eigen regionale opgaven.
Wat betekent dit voor de verduurzaming van Nederland? Dat heeft de Raad voor de leefomgeving (Rli) verkend in de Zuidwestelijke Delta. De resultaten staan gepresenteerd in het rapport 'De som der delen', die onlangs gepresenteerd en aangeboden is aan de Commissaris van de koning van provincie Zeeland. De Rli heeft in de regio Zuidwestelijke Delta gekeken naar de vier duurzaamheidsopgaven die voor een grote impact in deze regio gaan zorgen. Het gaat hierbij om energietransitie, voedseltransitie, de transitie naar een circulaire economie en de aanpassing aan klimaatverandering. In de Zuidwestelijke Delta wordt al goed ingespeeld op de effecten die deze opgaven op de regio gaan hebben. De meeste initiatieven zijn nog kleinschalig en beperkt in verhouding tot de doelen die voor 2050 bereikt moeten zijn.
Weinig concreet
De verduurzaming in de regio bestaat nu nog vooral uit beleidsvoornemens en inhoudelijk samenhang tussen de opgaven is nog niet te ontdekken. Hier zal vermoedelijk verandering in komen zodra de realisatie van de verschillende opgaven op gang komt. De Rli verwacht dat in de nabije toekomst steeds meer behoefte aan een samenhangende aanpak ontstaat. Een samenhangende aanpak zorgt ervoor dat unieke kansen ontstaan. Denk bijvoorbeeld aan de aanleg van een getijdencentrale in een waterkering, die moet worden aangepast voor de klimaatadaptatie. Omgekeerd kunnen er belemmeringen ontstaan, bijvoorbeeld als concurrentie om ruimte, geld, arbeid of politieke aandacht ontstaat.
Impuls
De conclusie van de Rli is dat er een impuls nodig is om de slagkracht in de regio te versterken. Hiervoor is versnelling en opschaling van de opgaven nodig. Daarnaast moet de regio beter inspelen op een groeiende samenhang tussen de verschillende opgaven. Voor beide doelen is een sterk regionaal systeem van samenwerkende overheden, marktpartijen, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties een belangrijke randvoorwaarde.
De Rli onderscheidt vijf onderling samenhangende lijnen waarlangs aan versterking kan worden gewerkt:
- Een nog betere verbinding creëren tussen Rijk en regio. De regio is niet in staat de duurzaamheidsopgaven te realiseren zonder ondersteuning van het Rijk. Omgekeerd heeft het Rijk daarvoor de regio nodig. De Rli roept Rijk en regio op als gelijkwaardige partners samen te werken
- De samenleving meer bij de oplossingen en opgaven betrekken. De Rli is voorstander van een gebiedsgerichte benadering waarbij de overheid actief in dialoog gaat met burgers.
- Duurzaamheidsopgaven beschouwen als kans voor de aanpak van regionale opgaven. Verduurzaming wordt namelijk vaak gezien als bedreiging voor de regio, terwijl de Rli van mening is dat deze opgaven juist een kans bieden om de opgaven in de regio aan te pakken
- Focus leggen op innovatie en kennisopbouw voor verduurzaming. Het is belangrijk dat de kennisontwikkeling en het opleidingsaanbod nauw aansluit op het regionale arbeidsmarktbeleid om zo de opgaven te lijf te gaan.
- Ontwerpkracht gebruiken om de samenhang tussen opgaven een concrete invulling te geven.
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Dordrecht investeert fors in leefbaarheid en vergroening
30 okt om 08:23 uurDe historische binnenstad van Dordrecht, die aan twee zijden door de rivier wordt begrensd, kampt met…
Schone Lucht Akkoord op koers voor gezondheidswinst
2 jul om 11:52 uurAls alle plannen voor schonere lucht worden uitgevoerd, zullen Nederlanders in 2030 gemiddeld 2,5 tot 3,5…
Wetenschappers: Verbind klimaat en biodiversiteit
25 jun om 09:34 uurWetenschappers en beleidsmakers bezien klimaat en biodiversiteit nu nog vaak onafhankelijk van elkaar. Dat moet…
De invloed van klimaatverandering op ruimtelijk beleid
12 jun om 12:04 uurHet adviesorgaan Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) heeft het advies 'Ruimtelijke ordening in…
Provincie Noord-Holland dimt ledlampen voor klimaat, mens en dier
6 jun om 11:46 uurDe provincie Noord-Holland gaat ook het laatste deel van de straatverlichting voorzien van ledlampen. Bovendien…
Update over gezondheidsrisico's door klimaatverandering
22 mei om 09:36 uurDe wereldwijde klimaatverandering heet ook in Nederland grote invloed. De gemiddelde temperatuur is de…
Klimaatrisico's in kaart voor samenwerken aan maatregelen
17 apr om 14:47 uurDe gevolgen van klimaatverandering zijn volop in het nieuws en vragen om actie. Steeds meer organisaties…
Ruimtelijk afwegingskader voor klimaatadaptieve omgeving gepubliceerd
16 apr om 13:26 uurHet Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft het definitieve ruimtelijk afwegingskader voor een…
Reactie toevoegen