Al vanaf het begin van de jaren zeventig staat het milieu in het middelpunt van onze belangstelling. De natuurlijke hulpbronnen zijn in discussie en het besef begint door te dringen dat er vergaande veranderingen nodig zijn. Tocht staat de natuur nog altijd niet centraal.
De sublieme groene ruimte

Tijd voor verandering
Veel voorgangers hebben geroepen dat het roer om moet. Bijvoorbeeld de arts W. F. K. Gouwe in 1948, met de publicatie Bodemgezondheid. Volgens hem is een gezonde bodem het resultaat van biologische bodembewerking, die gericht is op het behoud van een evenwichtige toestand en die een gezonde samenleving van mens, dier en plant waarborgt. Zelfs Justus Von Liebig, de wetenschapper die kunstmest aan de wereld gaf, was zich ervan bewust dat hij een enorme fout had begaan.
Helaas is de gehele bodemgezondheid achteruit gegaan. We moeten nu gemiddeld drie keer zoveel groenten eten om dezelfde waarde uit één stuk groente te halen in vergelijking met vroeger. Aandacht en respect voor bodem, plant, insect, dier en mens zijn daarom cruciaal. Het belang van de individu heeft te veel centraal gestaan. Wij zijn vergeten dat planten, dieren, flora en fauna op onze aarde ook rechten hebben. Veel Nederlandse wijken zijn zulke versteende plekken geworden dat planten en dieren er moeilijk kunnen floreren, terwijl ook de mens het beste floreert in een omgeving die groen is. Een omgeving
waar de geuren van kruidig landschap onze neus vullen, het gezoem van bijen en insecten ons rustig stemt en het gefladder van vlinders ons vrolijk doet zijn.
Kortom: onze stedelijke én landschappelijke visie over groen moet bijgesteld worden. Natuurinclusief ontwerpen in de bebouwde wereld is belangrijk voor onze eigen gezondheid, maar ook voor behoud van biodiversiteit in onze leefomgeving. Door steeds na te denken over de vraag hoe je kunt sturen op kwaliteit en waardecreatie door natuur centraal te stellen, zul je zien dat de mens, en het milieu erachter, gezonder wordt. Dat is zo in de stad, maar ook op het platteland.
Totaalbenadering
Al ruim dertig jaar lang worden er verschillende soorten daktuinen en -landschappen ontwikkeld, maar daarin is nog een grote slag te slaan. Waterbeheer via daken en gevels kan nog bijvoorbeeld intensiever benut worden voor allerlei aspecten van natuurinclusief bouwen, alsook voor het verkoelen van het stedelijk klimaat en voor waterzuivering. Ook groene gevels kunnen veel beter ingezet worden voor een gezonder leefklimaat, vooral voor vogels, insecten en vleermuizen.
Dit vraagt om een totaalbenadering waarin levend groen effecten als droge lucht, hitte en geluidsoverlast reduceren, zodat mensen elk dag van ‘groene’ voeding kunnen profiteren. Bij Green Art Solutions hanteren we zo’n benadering, waarbij daklandschap, gevel en wateropvang aan elkaar gekoppeld worden. Regenwater wordt op natuurlijke wijze opgevangen door het dak en gaat door de groene gevel naar een zwembad of natuurvijver. Dit water wordt weer door een zonnepaneel het dak op gepompt, zodat het voor de juiste koeling en verdamping zorgt in en rondom het gebouw. Het regenwater wordt bovendien
gezuiverd, zodat het ook in het gebouw gebruikt kan worden.
Zulke innovatieve producten worden nu in de markt gezet. Ze helpen ons inzien dat we moeten denken vanuit de bestaande natuur, want die bevordert een pand, een landschap en de mens met nog meer leven.
Inspiratiemagazine Natuurinclusief Bouwen
Dit artikel verscheen in het Inspiratiemagazine Natuurinclusief Bouwen, een uitgave boordevol best practices, tools en tips over natuurinclusief en biodivers bouwen. Download deze editie gratis.
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Lancering Nationaal Dashboard Toekomstbestendige Leefomgeving
Het Nationaal Dashboard Toekomstbestendige Leefomgeving (NDTL), eerder aangekondigd als het Nationaal Dashboard…
“Koester het goede en sta open voor het nieuwe”
In het voorjaar van 2024 stemden de Provinciale Staten van Overijssel bijna unaniem in met een nieuwe periode…
Leertraject Natuurinclusief ontwikkelen
KAN Bouwen start in april 2025 weer met het leertraject De basis voor natuurinclusief ontwikkelen. Een…
Nauwere samenwerking tussen Nationale Parken en gezondheidssector
Collectief Natuurinclusief en het Nationale Parken Bureau hebben samen de Handreiking Nationale Parken als…
Opleidingen in groene sector bewegen mee met veranderende wereld
De groene ruimte stond vroeger vooral in dienst van de mens. Het moest mooi, netjes en veilig zijn. Inmiddels…
Wat zijn de maatschappelijke baten van natuur?
Leuk en aardig allemaal die natuur, maar wat levert het ons nu eigenlijk op? Het Investeringsperspectief…
De impact van DuurzaamDoor
Het aflopen van de huidige programmaperiode 2021-2024 van rijksprogramma DuurzaamDoor, is het uitgelezen moment…
Boek: Natuurinclusieve gebiedsontwikkeling
Gideon Spanjar, Frank Suurenbroek, Patrick Limpens en Sába Schramkó zijn auteurs van het boek Natuurinclusieve…
Reactie toevoegen