Data als basis voor voetgangersbeleid

woensdag 8 mei 2024

Foto: Shutterstock

Steeds meer gemeenten zien het belang van de voetganger. In het STOMP-model staat-ie dan ook op de eerste plek. Maar hoe geef je handen en voeten aan goed voetgangersbeleid? Het Nederlands Loopstromenmodel kan hierbij helpen. 

Zo goed als iedereen is elke dag voetganger. Je reis, met wat voor doel dan ook, begint immers bij de voordeur. Toch krijgen gemeenten maar weinig vat op die benenwagen. Er zijn weinig databronnen beschikbaar over voetgangers, terwijl er meer dan genoeg cijfers over auto’s en fietsen te vinden zijn. Nu de ruimte voor met name de auto steeds schaarser wordt, loont het de moeite om de fysieke leefomgeving geschikter te maken voor voetgangers, zodat het er ook in de toekomst prettig toeven is en blijft. Meer ruimte voor de voetganger past ook bij duurzame verstedelijking. Goudappel ontwikkelde het Nederlands Loopstromenmodel, dat gebruikt kan worden bij het maken van efficiënt voetgangersbeleid. “We begonnen ermee vanuit een concrete vraag omtrent het Buitenreclame Onderzoek, de marktstandaard voor het meten en rapporteren van buitenreclame, welke in 2024 mede door DAT.mobility (onderdeel van Goudappel) compleet vernieuwd is”, vertelt Samir Ajanovic van Goudappel. “Tegelijkertijd zien we dat ook gemeenten steeds meer het belang van de voetganger inzien, maar nog zoekende zijn naar hoe ze dit vervolgens moeten aanpakken.”  

Beleving en routekeuze 

Ajanovic is nauw betrokken geweest bij de ontwikkeling van het loopstromenmodel. “We zijn begonnen met de basis, het onderscheiden van functies en bepalen hoeveel mensen ergens te voet op af komen.” Een drukke binnenstad kent vanzelfsprekend meer functies dan een rustige woonwijk, denk bijvoorbeeld aan werken, winkelen en onderwijs. Naast de basis baseert het Loopstromenmodel zich ook op gegevens van het Nederlands Verplaatsingspanel (NVP), een initiatief van DAT.mobility, Verian/Kantar Public en Mobidot. “Daarin zitten data over reisgedrag en dit biedt inzicht in waar mensen lopen. We zien daarin bijvoorbeeld ook welke invloed beleving heeft op de routekeuze, zo zijn routes langs het water en door het groen vaak drukker dan parallelle routes.” 

Gebiedsontwikkeling 

Het Loopstromenmodel geeft vooral een algemene indruk over hoeveel voetgangers zich over de wegvakken verspreiden, geeft Ajanovic aan. “Het model geeft inzicht in hoeveel voetgangers ergens lopen en is daarmee een praatstuk bij het ontwikkelen van beleid. Het geeft bijvoorbeeld aan welke hoofdroutes te onderscheiden zijn, wat weer een basis legt voor het definiëren van een voetgangersnetwerk.” Daarnaast geeft het model informatie over het motief van de voetgangers, bijvoorbeeld wonen of onderwijs. Ook kan het model gebruikt worden om toekomstscenario’s inzichtelijk te maken. “Je kunt het dan gebruiken voor gebiedsontwikkeling”, geeft Ajanovic aan. “Nu is het vooral handig om te kunnen bepalen waar je zou kunnen beginnen met investeren om je loopnetwerk kwalitatief te verbeteren. Het wordt makkelijker om prioriteiten te stellen, welke looproute ga je als eerst aanpakken?” 

Toegankelijkheid 

Een belangrijk onderdeel hierbij is wat Ajanovic betreft de toegankelijkheid. “Bij het optimaliseren van je loopnetwerk moet je rekening houden met bijvoorbeeld ouderen, kinderen, mensen met een visuele of auditieve beperking of mensen in een rolstoel. Iedereen heeft anderen wensen. De zwakste schakel in je netwerk bepaalt uiteindelijk de toegankelijkheid van de hele route.” 

De voorspellende gave van het Loopstromenmodel door middel van toekomstscenario’s wordt de komende tijd verder geoptimaliseerd. Zodat het model niet alleen gebruikt kan worden bij gebiedsontwikkeling, maar ook als adviserend element bij netwerkaanpassingen, bijvoorbeeld een straatafsluiting. “Om hiertoe te komen hebben we nog meer data nodig. Concrete voetgangerstellingen uit heel het land zouden het model nog beter kunnen maken.” 

Samir Ajanovic
Samir Ajanovic



Samir Ajanovic is adviseur parkeren & locatieontwikkeling bij Goudappel. Voor meer informatie kun je mailen naar sajanovic@goudappel.nl  

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Mulier Instituut: 'Bredere kijk op beweegarmoede nodig'

15 nov om 14:30 uur

De ambitie van de Nederlandse overheid dat in 2040 75 procent van de Nederlanders de beweegrichtlijnen haalt is…

Lees verder
descriptionArtikel

Gemeente Rotterdam lanceert Urban Sports Agenda

15 nov om 14:22 uur

Gemeente Rotterdam gaat aan de slag met 32 acties om urban sports in de stad te versterken. De gemeente doet…

Lees verder
flash_onNieuws

Gelderland presenteert concept Programma Sport 2024 – 2027

6 nov om 11:29 uur

Sport is belangrijk en gezond. Het brengt mensen bij samen, geeft plezier en houdt ons in beweging. Ook bij de…

Lees verder
descriptionArtikel

De omgevingsvisie als startpunt voor een beweegvriendelijk Ede

1 nov om 08:19 uur

De Omgevingswet is bij uitstek een instrument om de beweegvriendelijke omgeving een boost te geven. Het begint…

Lees verder
flash_onNieuws

Beweegvriendelijke Omgeving Scan vernieuwd

30 okt om 09:28 uur

De BVO Scan, waarmee je inzichtelijk maakt hoe beweegvriendelijk je omgeving is, is vernieuwd. De tool is…

Lees verder
descriptionArtikel

3x3 basketbal als katalysator voor persoonlijke groei

30 okt om 08:57 uur

Met zijn tweepunter in de dying seconds van de Olympische finale zette Worthy de Jong 3x3 basketbal voor het…

Lees verder
descriptionArtikel

Niet-sporters niet alleen in aandachtswijken maar ook elders

23 okt om 15:13 uur

Uit recent onderzoek van het Mulier Instituut blijkt dat niet-sporters niet uitsluitend in wijken met een lage…

Lees verder
descriptionArtikel

Biind Magazine #4 2024 over de Gezonde Leefomegving

22 okt om 09:18 uur

In de nieuwste editie van Biind Magazine staat de gezonde leefomgeving centraal. Gezondheid en welzijn worden…

Lees verder