DMI ecosysteem: slimmer en efficiënter werken aan urgente opgaven

In DMI werken overheid en markt samen om nieuwe instrumenten vanuit de digitale wereld beschikbaar te stellen aan de domeinen van mobiliteit, openbare ruimte, verduurzaming en woningbouw. En dat is hard nodig, weet Caspar de Jonge, programmamanager DMI. “Er lopen heel veel projecten binnen Rijksoverheid, gemeenten en daarbuiten. Veel van die projecten komen niet voorbij de pilotfase. Tegelijkertijd moeten we in 2030 50 procent minder CO² uitstoten én moeten we 900.000 woningen binnenstedelijk hebben gebouwd. Het is twijfelachtig of we die doelstellingen halen, met de huidige manier van werken.”  

Duurzaam verstedelijken met andere aanpak

Het DMI kan uitkomst bieden, denkt De Jonge. “Wij als overheden hebben beperkt zicht op wat er in de stad gebeurt. We hebben natuurlijk wel wat camera’s en er lopen BOA’s rond, maar het is wat dunnetjes. Het inzicht wat we hebben is gefragmenteerd en de informatie komt uit verschillende kolommen en sectoren. Bedrijven zijn bovendien op zoek naar hoe ze voorbij die pilots kunnen komen, hoe ze hun geld kunnen verdienen voorbij die pilots. Andere factoren zijn data, informatietechnologie en, wat momenteel heel erg speelt, kunstmatige intelligentie. En dan vooral of het een kans of bedreiging is en hoe je dat gebruikt binnen maatschappelijk verantwoorde kaders. Er zijn heel veel databronnen van verschillende kwaliteitsniveaus. Het is een enorme zoektocht naar wat er allemaal is, hoe je het kunt gebruiken (of juist niet) en zowel overheden als bedrijven hebben daar weinig zicht op. Beleid mag ook best nog beter gecoördineerd worden tussen de verschillende overheidslagen van Rijk, provincies en gemeenten. Kortom, het moet op meerdere fronten anders als we duurzaam willen verstedelijken en de genoemde doelstellingen willen behalen. Die andere aanpak is DMI.”

Marktplaats voor data-uitwisseling

Het begrip ecosysteem komt uit de natuur en is een natuurlijk systeem dat bestaat uit alle organismen die in een bepaald gebied voorkomen, elkaar in zekere mate beïnvloeden en afhankelijkheden kennen. In het geval van het DMI ecosysteem betekent dat, dat zowel overheden als marktpartijen en kennisorganisaties participeren, over de hele breedte van de fysieke leefomgeving. Ook WeCity doet mee. “Wij zijn de partij die data-uitwisseling tussen andere partijen mogelijk maakt in de vorm van een marktplaats”, vertelt Annemarie Boereboom. “We zien nu nog dat bijvoorbeeld Groningen ergens mee bezig is, en dat vervolgens in Rotterdam voor hetzelfde vraagstuk het wiel opnieuw probeert uit te vinden. Die informatie moet beter ontsloten worden zodat je niet elke keer op zoek moet naar hetzelfde In het geval van data zien we dat er heel veel in aparte kolommen zit. Daarnaast ligt voor de overheid de nadruk op ontwikkeling van visie en beleid, maar kan de uitwerking concreter, waardoor resultaten tastbaarder worden. Met DMI komt daar verandering in.”

Geen nieuw datapakhuis

Het DMI ecosysteem voorziet de domeinen van mobiliteit, openbare ruimte, duurzaamheid en woningbouw van nieuwe instrumenten vanuit de digitale wereld. Het is een samenwerking van het bedrijfsleven, kennisinstituten, G40- en G4-gemeenten, provincies en de Ministeries van IenW en BZK, onder een gezamenlijk uniform Afsprakenstelsel. Slimme, duurzame verstedelijking en mobiliteitsvernieuwing worden met behulp van het ecosysteem versneld. Het DMI is dus nadrukkelijk géén databank, stelt De Jonge. “Het verbindt data en kennis, voegt intelligentie toe en coördineert beleid. Het is niet ons doel om een nieuw datapakhuis te bouwen, maar juist om de verbinding te leggen tussen dingen die er al zijn. Verder ontwikkelen we intelligentie en analysetools om het beste uit die data en kennis te halen, gekoppeld aan de vraagstukken in beleid en bestuur.” Boereboom: “Van bedrijven hopen we dat ze hun data deelbaar willen maken in plaats van alles voor zichzelf te houden.”

Nationaal Groeifonds

Afgelopen februari kreeg DMI een definitieve toekenning van het Nationaal Groeifonds voor een investering van 85 miljoen euro. De Jonge is vanzelfsprekend blij met de impuls. “Het DMI ecosysteem moet zeker zo’n 10 tot 15 jaar meegaan, deze investering is dus zeer welkom, net als die van deelnemende bedrijven en gemeenten. Uiteraard zijn er serieuze voorwaarden verbonden aan de toekenning, er is een strenge beoordelingscommissie bij betrokken. De komende jaren zullen we dan ook moeten blijven rapporteren over wat we doen.”

Het geld vanuit het Groeifonds is inmiddels gealloceerd en er zijn zeventien consortia van bedrijven aangehaakt bij DMI. Het ecosysteem groeit en nieuwe aanwas is altijd welkom. “We zouden heel graag nog meer bouwers, energiebedrijven, projectontwikkelaars en woningcorporaties zien aansluiten”, geeft De Jonge aan. 

Door de taaiheid heen

De deelnemers aan DMI komen uit allerlei verschillende hoeken van de fysieke leefomgeving. In de dagelijkse praktijk is het vaak lastig om goed met elkaar samen te werken, meestal vanwege allerlei praktische uitdagingen. Zo sluiten planningen niet op elkaar aan, spreekt men elkaars taal niet of weten partijen elkaar slecht te vinden. “Dat is dit geval zeker een proces”, geeft Boereboom aan. “De gesprekken vinden meestal binnen domeinen en kolommen plaats en we proberen dit slimmer aan te pakken, juist omdat een integrale aanpak geen automatisme is.”

“Samenwerken moet een doel hebben”, vult De Jonge aan. “Niemand is tegen samenwerking, maar pas als het concreet wordt zijn er allerlei praktische bezwaren. Wij proberen door die taaiheid heen te komen, bijvoorbeeld door ons drie slagen in de rondte te communiceren.” Boereboom: “Uiteindelijk moet het winst opleveren. En we kunnen nu al drie use cases laten zien waarbij dat het geval is.”

Minder afhankelijk van buitenland

Uiteraard is dat geen reden om al tevreden te zijn. Boereboom: “Voor ons is DMI succesvol als men het weet te vinden en te gebruiken. Wanneer bijvoorbeeld de overheid bij vragen dit ecosysteem raadpleegt voor informatie en oplossingen.” De Jonge: “Je kunt succes op veel manieren interpreteren. Mijn eigen droombeeld is dat het ecosysteem ook een alternatief is voor buitenlandse platforms. We zijn daarvan dan minder afhankelijk en kunnen uiteenlopende ongewenste praktijken voorkomen. Bovendien past dat bij de Nederlandse mentaliteit. We werken op allerlei manieren al samen, laten we dat ook op het gebied van informatietechnologie doen.”