Als niet alle ov-haltes toegankelijk zijn, wil je vooraf weten welke wel

‘Het openbaar vervoer heeft een belangrijke maatschappelijke functie, maar dat belang kan nog worden vergroot door betere informatie over de toegankelijkheid van haltes. Dat zegt Cor van den Akker, projectleider reisinformatie openbaar vervoer in Fryslân. Zolang er nog ov-haltes zijn zonder geleidelijnen of andere toegankelijkheidsaanpassingen, komt het aan op nauwkeurige halte-informatie.  

‘De provincie Fryslân stimuleert de markt om websites en apps geschikt te maken voor het plannen van een reis met toegankelijk openbaar vervoer’, zegt Van den Akker. ‘Waar nodig leveren we zelfs een financiële bijdrage om die ontwikkeling te versnellen. Verder werken we als overheden samen binnen het platform NDOV (Nationale Data Openbaar Vervoer), waar we actief werken aan het verbeteren van de kwaliteit van de data die ten grondslag liggen aan de reisinformatie. Het zorgdragen voor juiste haltedata en toegankelijkheidgegevens is daar onderdeel van.’  

Landelijke standaarden definiëren

‘Binnen de keten van reisinformatie is het allereerst onze taak om voorwaarden te scheppen voor juiste datalevering’, vervolgt Van den Akker. ‘Dat doen we door afspraken te maken met vervoerders en wegbeheerders en landelijke standaarden te definiëren.’ Op het gebied van toegankelijkheid ligt de basis in het Centraal Haltebestand van NDOV. Hierin staat informatie over alle haltes in Nederland, inclusief toegankelijkheidskenmerken. ‘In de zomer van 2014 hebben wij hiervoor de ruim 3000 haltes in Fryslân geschouwd en alle gegevens, waaronder de toegankelijkheid, in kaart gebracht. Ook zijn er foto’s van alle haltes genomen.’  

Up to date

‘Het is belangrijk dat de informatie in het Centraal Haltebestand up to date blijft,’ benadrukt Van den Akker. ‘Sinds vorig jaar worden de gegevens en foto’s voor onze regio periodiek bijgehouden door het landelijk opererend bedrijf Vitence Mobiliteit. Zij vragen wegbeheerders eens per kwartaal naar mutaties en controleren periodiek alle haltes. Zo zorgen zij voor actuele foto’s en gegevens op https://fryslan.haltescan.nl. Als wegbeheerder houden we ook onze eigen haltes in de gaten en geven mutaties door aan Vitence Mobiliteit. Kortom, goede kwaliteit van haltedata ten behoeve van toegankelijk openbaar vervoer, is ‘buitengewoon belangrijk’. En dat besef moet wat Van den Akker betreft, breed gaan leven. ‘Je wilt immers niet dat een reiziger met een visuele beperking aan het eind van de reis verrast wordt door een halte die, tegen de verwachtingen in, toch geen geleidelijnen heeft en dus niet toegankelijk blijkt.’ 

Toegankelijke infrastructuur 

Hoewel de haltedata in Fryslan goed op orde zijn als het gaat om de toegankelijkheid van de haltes, valt er volgens Van den Akker fysiek nog veel te verbeteren. Met name op het gebied van infrastructuur. ’Het bus- en treinmaterieel is eigenlijk allemaal goed toegankelijk’. Maar een blik op de haltescankaart van Fryslân leert dat er van de 3026 Friese ov-haltes, 1106 visueel toegankelijk en 635 motorisch toegankelijk zijn. Volledig toegankelijk zijn 526 Friese haltes. Als het aan Van den Akker ligt, zou hij dan ook als eerste de infrastructuur aanpakken, maar hij erkent daarbij direct dat dit een kostbare zaak is en je maatschappelijk geld maar één keer kunt uitgeven. Toch ziet Van den Akker nog wel mogelijkheden in het bundelen van budgetten. ‘Als het je lukt om met toegankelijke haltes ook doelgroepenvervoer met het openbaar vervoer te combineren, dan kun je ook denken aan een investering uit het budget van het doelgroepenvervoer.’ Maar zolang niet alle haltes volledig toegankelijk zijn, benadrukt hij het belang van goede halte-informatie. ‘Zo kun je gericht gebruik maken van de fysieke mogelijkheden die er al wel zijn en kom je niet voor verrassingen te staan.’   

NDOV 

Joost Boor, verantwoordelijk voor datakwaliteit binnen NDOV, vult van den Akker  aan: ’Er is nog veel te winnen op gebied van toegankelijkheidsdata. De basis hebben we gerealiseerd en ligt vast in het Centraal Haltebestand, maar we kunnen meer. Onder reizigers met een mobiliteitsbeperking leeft bijvoorbeeld de behoefte om in reisplanners meldingen te kunnen doen, al dan niet over actuele situaties. Denk bijvoorbeeld aan liftstoringen, of het melden van onjuiste toegankelijkheidsinformatie. Als we deze informatie gestandaardiseerd verzamelen en als open data weer beschikbaar stellen aan de markt, maken we een grote kwaliteitsslag. Daarvoor is samenwerking nodig tussen OV-autoriteiten, wegbeheerders, vervoerders, loketten en reisplanners en app-bouwers die gebruik maken van de open data. NDOV kan hierin een faciliterende rol spelen.’  

Community 

‘Ik zou graag zien dat er een community ontstaat rondom het thema toegankelijkheid, waarin we inzichten delen, leren van elkaars ervaringen en zo sneller nieuwe en betere data beschikbaar te kunnen stellen die gebruikers met beperking daadwerkelijk helpen. Omdat NDOV als platform een neutrale positie heeft, lijkt dit me een goede plek om partijen rondom dit onderwerp samen te brengen.’